Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Niemalodpoczątkówrozważańnaduwarunkowaniamiprzestępczości
sytuacjaekonomicznabyłajednymzkluczowychczynników,wktórychdo-
szukiwanosięprzyczyntegozjawiska.Tezę,iżtrudnewarunkiekonomiczne
powodująprzestępczość,spotkaćmożnajużwdziełachstarożytnychmyślicieli,
apotemwśredniowieczu(zdaniemT.More’a,przestępczośćtowynikniewłaś-
ciwychstosunkówspołecznych),upisarzyOdrodzenia(ErazmzRotterdamu,
wPolsceA.FryczModrzewski),uwybitnychprzedstawicieliruchuOświece-
nia(m.in.M.Monteskiusz,J.J.Rousseau,C.Beccaria,J.Bentham)iwreszcie
usocjalistówutopijnych(R.Owen).Najczęściejwynikałaonaze„zdroworoz-
sądkowego”przeświadczenia,iżwiększośćdrobnychkradzieżypopełnianajest
przeznajuboższewarstwyludnościwceluzaspokojeniaelementarnychpotrzeb
życiowych(nazasadzie:„kradnę,bojestemgłodny”)1.
Powyższeintuicjeznalazłypotwierdzeniewpierwszychbardziejsystema-
tycznychopracowaniachkryminologicznych,którepojawiłysięnapoczątku
XIXwieku.WWielkiejBrytaniipowstaływówczasoficjalneraportyoparte
częściowonaporównaniachdanychilościowych,wktórychprzestępczośćnie-
letnichanalizowanabyławodniesieniudowarunkówspołecznychiekono-
micznych,wjakichmłodzieżtażyła2.Wliteraturzeprzedmiotuzapierwsze
dokonanie„naukowejkryminologii”uważasięopublikowanąw1829pracę
A.M.Guerry’ego,wktórejautortenanalizowałterytorialnezróżnicowanieprze-
stępczości,jegoprzyczynupatrującwczynnikachspołecznychiekonomicznych
(wszczególnościróżnicachwpoziomiewykształcenia).Jakorównieważna
1L.LernellZaryskryminologiiogólnej,PWN,Warszawa1978,s.171.
2G.B.VoldTheoreticalCriminology,OxfordUniversityPress,NewYork1958,s.164.Autor
wymienianastępująceprace:ReportoftheCommitteeofJusticesAppointedtoConsiderthe
TreatmentofJuvenileOffenders,BoroughofBirmingham,1800;LondonCommitteeforthe
InvestigationoftheCausesoftheAlarmingIncreaseofJuvenileDelinquencyintheMetropolis,
1816.
