Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
traktowanajestwydanasiedemlatźniejsłynnaanalizaA.Queteleta,dotyczą-
caspołecznychuwarunkowańprzestępczościweFrancji,Belgii,Luksemburgu
iHolandii,wwynikuktórejautordochodzidowniosku,iżjednymzezna-
czącychspołecznychczynnikówkryminogennychjestnędzaszerokichwarstw
ludności(zwłaszczawkonfrontacjizdobrobytem,którymciesząsięuprzywi-
lejowanejednostkiigrupy).Podobnewynikidałyliczneźniejszeanalizytego
zagadnienia
3.
Analogicznysposóbmyśleniawidocznyjestwwiększościwspółczesnych
teoriikryminologicznychiwsocjologiidewiacji.Istnieniezwiązkuprzy-
czynowegopomiędzyubóstwem,bezrobociemiprzestępczościązakładają
m.in.:teoriaracjonalnegowyboru(tzw.ekonomicznateoriaprzestępczości),
teoriaanomiiR.K.Mertona,teoriazróżnicowanychmożliwościR.Clowarda
iL.E.Ohlina,teoriadezorganizacjispołecznej(począwszyodanalizC.R.Shawa
iH.D.McKaya),atakżeteoriakontrolispołecznejT.Hirschiego.Oczywiście
niewszystkiespośródwymienionychteoriiprzyjmujączynnikiekonomiczneza
kluczowezmienne,jednakwkażdejznichnapotkaćmożnawyrażoneexplicite
lubimplicitezałożenie,żeprzestępczośćjestwyższawgrupachogorszympo-
łożeniuekonomicznym.
Niczatemdziwnego,żeteza,iżtrudnewarunkimaterialnepowodująprze-
stępczość,byłainadaljestdośćpowszechnietraktowanajakooczywista.Po-
dobniejakwroku1830kierownikwięzieniaColdbathtwierdził:moimzdaniem
podstawowejprzyczynyprzestępczościwmetropoliachnależyupatrywaćwszo-
kującymstaniemieszkańubogiejludności,panującejtamciasnocieizanied-
baniuorazwynikającejstądkoniecznościwypuszczaniadziecinaulicędla
zapewnieniaimniezbędnegoruchuiświeżegopowietrza.Wszystkotorazem
prowadzidostraszliwejdemoralizacji.Brakhigieny,przyzwoitości,zachowania
jakichkolwiekpozorów;nieskromność;nieprzyzwoityjęzykorazscenyrozpusty,
dojakichdochodzitamregularniewszystkotosprzyjanieróbstwuiutracie
samokontroli
4,taksamo,stoczterdzieścilatźniej,amerykańskiminister
sprawiedliwościR.Clarkutrzymuje,iżprzeważającawiększośćprzestępstw
wAmerycerodzisięwśrodowiskuubóstwa,zjegoskutków:chorób,analfabe-
3Por.G.B.Voldop.cit.,s.164–170;B.HołystKryminologia,PWN,Warszawa1999,s.693;
L.Lernellop.cit.,s.171–173.Wkolejnychbadaniachanalizowanotakieczynniki,jak:wzrostcen
zboża(pszenicy,żyta,jęczmieniazależnieodstrukturykonsumpcjiwdanymregionie)oraz
ogólniecenżywności,bezrobocie,kryzysygospodarcze,wysokośćpłac,dochódnarodowy,in-
flacja,nierównościspołeczneitd.
4Cyt.za:G.B.Voldop.cit.,s.170(tłum.własne).