Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.STAWANIESIĘMIASTAZPERSPEKTYWYTEORIIPODMIOTOWOŚCI(AGENCY)
innych.WedługTouraine’a(2010:8)towłaśniezdolnośćdonazywania
ikategoryzowaniawłasnychdziałańustanawia„historyczność”–tazaś
określa„narzędziasamotworzeniasięspołeczeństwa”.Teoretyczne
credoTouraine’a,któreznalazłoempirycznepotwierdzeniewanalizie
ruchówspołecznych,zawierasięwstwierdzeniu,że„Społeczeństwo
niejesttym,czymjest,lecztym,czymsiebieczynizasprawąwiedzy,
ustanawiającejstosunkimiędzyspołeczeństwemajegootoczeniem,
akumulacji,którawycofujeczęśćdostępnegoproduktuzobiegukończą-
cegosiękonsumpcją,orazmodelukulturowego,ujmującegokreatyw-
nośćwformyzależneodpraktycznegowpływuspołeczeństwanaswoje
funkcjonowanie”(Touraine2010:5–6).Giddensakcentujeznaczenie
codziennychpraktyk,które–„twórczoodtwarzane”–rutynizująsię,
stającsięwzoramiinterakcyjnymi.Zachowanawprocesieodtwarzania
ciągłośćpraktykumożliwiażyciespołecznenapoziomieindywidualnym
izbiorowym,dającpoczucieontologicznegobezpieczeństwa,alejed-
nocześniezastanasytuacjaograniczapodmiotowośćspołeczeństwa:
„istotyludzkiewytwarzająspołeczeństwojakoaktorzyusytuowanihisto-
rycznieorazwwarunkach,nawybórktórychniemieliwpływu”(Giddens
2009a:225–226).Praktykispołeczne,zwłaszczatecodzienne,mają
jeszczejednąfunkcję:wnich(czyteżw„świadomościpraktycznej”)
ucieleśniasięrefleksyjnośćdziałającychpodmiotów,dlategotowłaśnie
życiecodziennestanowiczęśćzinstytucjonalizowanychpraktykijako
takiepowinnobyćprzedmiotembadania.Refleksyjnośćniejestwpełni
zwerbalizowana,twierdziGiddens,aleteżniejestprzypadkowa,jest
„zawszeograniczonazjednejstronyprzeznieświadomość,azdrugiej
–przeznierozpoznaneokolicznościlubniezamierzonekonsekwencje
działania”(Giddens2009a:331–334).Analizastruktur,lubraczejtego,
jaksąonereprodukowane,każdorazowowymagauwzględnieniakon-
tekstuinterakcji,natenzaśskładająsię:„(a)czasoprzestrzennegranice
(oznaczonebądźsymbolicznie,bądźfizycznie),(b)współobecność
aktorówumożliwiającapostrzeganiegestów,wyrazówtwarzyorazko-
munikację–bądźwerbalną,bądźzapośrednictweminnychśrodków,
(c)świadomośćtychzjawiskorazichrefleksyjnewykorzystywanie
wceluwpływanianainterakcjęijejkontrolę”.
Działaniapodmiotówsąwięcdeterminowanekontekstem,któryjest
strukturalniewytwarzanyireprodukowany,ale,jednocześnie,podej-
mowaniedziałańwpływazwrotnienazastanewarunki–wtymsensie
21
