Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wspólnotaafektów
jednakniweczydośćzłożonąiistotnądystynkcję,dziękiktórejoce-
nićmożnapostawypolskichpisarzywczasiewojny4,wtymtakże
postawęsamejNałkowskiej.
Skojarzeniejejpisarstwaztematemżydowskimzbytszybko,jak
sądzę,przenosinaswstronęMedalionówiDziennikówczasuwojny,
czyniączniejautorkętekstówwyłączniefilosemickichikanonicz-
nych,czylitakich,wktórychZofiaNałkowska,wypowiadającsięna
tematZagłady,ustalapewnąregułęmówieniaosprawachpolsko-
-żydowskich,narzucaichwidzeniujakiśstandard.Byćmożejednak
-inadtymnależałobysięzastanowić-niechodziwcaleoregułę,
leczowyjątek.Ajeślinieowyjątek,toprzynajmniejoobrazrzadki,
niestandardowyizaskakujący.
ZupełnieinnywizerunekNałkowskiej-admiratorkitematu
żydowskiego,pieczołowicieopracowanegowcyklukrótkichopo-
wiadańznanychpodzbiorcząnazwąMedaliony-tworząobiegili-
terackie:szkolnyiakademicki.Niejesttopełnyobraziniejestto
obrazjedyny.Pomijasięwnimzarównozłożonąsylwetkętwórczą
autorkiRówieśnic,jakiwieletekstów,wktórychtematżydowski
wogólesięniepojawiaalbopojawiasięnazupełnieinnychzasadach
niżwDziennikachczasuwojnylubMedalionach.Należałobywięc
zweryfikowaćwspomnianątezęipowiedzieć,żeempatycznawobec
ŻydównarracjajesttylkojednymztypówwypowiedziNałkowskiej
natematstosunkówpolsko-żydowskich.
Opróczwariantufilosemickiego,któryprzeniknąłdokanonu,
istniejewtejproziewariantznaczniebliższypostawieintelektualistki
przezJerzegoAndrzejewskiegowWielkimTygodniuiCzesławaMiłosza
wCampodiFiori:uChodziozagadnieniemoralne:oobrachuneksumie-
nia,orozliczeniesięzpolskimantysemityzmem-przedwojennym,wo-
jennym,powojennym”
.Cyt.za:A.Sandauer,Osytuacjipisarzapolskiego
pochodzeniażydowskiegowXXwieku(Rzecz,którąniejapowinienembył
napisać…),Warszawa1982,s.40.
4Por.natentematszczególnie:P.Rodak,Opostawachpolskichpi-
sarzywczasiewojny,[w:]Wojnaipostpamięć,red.Z.Majchrowski,
W.Owczarski,Gdańsk2011,s.17-32.
