Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Rozwójhistorycznyusiłowania…
tyleburzliwe,żeniepodjętowogóległosowanianaddefinicjąusiłowania,nie
określonoteżzasadkonstrukcjiusiłowanianieudolnego;potwierdzonojedynie
karalnośćusiłowaniazbrodniorazprzyjętozasadęłagodniejszegokaraniaza
usiłowanieniżzadokonanie121.Wefekcieredakcjaprzepisówosiłowaniuule‑
gaławkolejnychprojektach122pewnymzmianom.Wprojekciewstępnymdo
istotyusiłowanianależałodziałanie,zktóregozamiarpopełnieniaprzestępstwa
wyraźniewynika.Wwersjiprzygotowawczej(popierwszymczytaniu)była
mowaodziałaniuskierowanymnbezpośredniokuziszczeniu”zamiaru.Wwer‑
sjipotrzecimczytaniuzmienionowyraznziszczenie”nanurzeczywistnienie”.
Jakpodkreślasięwopracowaniach,twórcatejczęściJ.Makarewiczkonse‑
kwentnieodrzucałtradycyjnerozumienieusiłowaniajakopoczątkuwykonania,
stojącnastanowisku,żesubiektywizmprawakarnegodomagasię,bykarygod‑
nośćzachodziłajużwówczas,gdyzamiarsprawcyniewątpliwiesięzaznaczył
1nczystysubiektywizmdomagaćsięmusitraktowaniausiłowanianarówni
zdokonaniem,awięckaranieusiłowaniaprzykażdemprzestępstwieitokarą
wyznaczonązadokonanie”,astanowiskoprzeciwnejestdyktowanewzględami
oportunistycznymi123.Jednakkaralnośćusiłowaniawdwóchpierwszychprojek‑
tachokreślonazostaładośćenigmatycznie,stanowiąc,żeusiłowanienpodlega
karzełagodniejszej”,niczegobliżejnieprecyzując.Redakcjapodrugimczyta‑
niubrzmiałajużnastępująco:nPrzywymiarzekarysąduwzględniausiłowanie
jakookolicznośćłagodzącą”,awięczasadąstałosiękaraniejakzadokonanie.
Dopierowwersjipotrzecimczytaniupojawiasięregulacjaodnoszącasiędo
usiłowaniawzględnienieudolnego(wwersjiwcześniejszejprojektregulował
przypadkiusiłowaniabezwzględnienieudolnego).Ostatecznieteżwycofanosię
ztraktowaniausiłowaniajakookolicznościłagodzącej,formułujączasadętakiej
samejodpowiedzialnościzausiłowanie,jakzadokonanie124.
Finalniekodekskarnyz1932r.wart.23statuujeodpowiedzialnośćkarną
zausiłowaniewobectego,nktowzamiarzepopełnieniaprzestępstwa,przedsię‑
bierzedziałanieskierowanebezpośredniokuurzeczywistnieniutegozamiaru,
121A.Lityński:WydziałKarnyKomisjiKodyfikacyjnej…,s.64167.
122JakpodajeA.Lityński,pomijającprojektynieurzędowe,wtokupracKomisjiKodyfika‑
cyjnejpowstałołączniepięćwersjiprojektuczęściogólnejkodeksukarnego:1)projektwstępny
Makarewicza,2)projektprzygotowawczy,czyliwersjapopierwszymczytaniuwsekcjiprawa
karnego11922,3)wersjaprzyjętawdrugimczytaniu11929,4)wersjaprzyjętawtrzecim
czytaniu11931,5)wersjapopoprawkachprzyjętychwkomitecieorganizacjipracKomisji
Kodyfikacyjnej11931,czyliposwoistymczwartymczytaniu.Ibidem,s.1241125.
123M.Gałązka:Subiektywizmiindywidualizacjaodpowiedzialnościkarnej…,s.228.
ZtegowzględuJ.Makarewiczodrzucałróżnicowanieusiłowaniawzależnościodbliskoścido‑
konania,widzącwtymnietylkozbędnąkazuistykę,aleteżodejścieodzasadysubiektywizmu.
Opowiadałsięrównieżprzeciwkowyodrębnieniuwkodeksiekarnymprzestępstwanieudanego
(nnieudałego”),którepoleganazakończeniuczynuzabronionegobezosiągnięciaskutku,traktu‑
jącjejakojednązodmianusiłowania;dziśnazywaneukończone,zatamowane.Ibidem.
124A.Lityński:WydziałKarnyKomisjiKodyfikacyjnej…,s.1321134.
