Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dośćszybkopowszedniejewidokpociąguwjeżdżającego
nastację,wypływanieparowcazportuczywyjścierobot-
nikówzfabryki,awięckinematografyrejestrującezastaną
rzeczywistość,toteżwjegopropozycjachfilmowychreje-
stracjastopniowoustąpiłainscenizacji,kinofaktu—kinu
fikcji.Fikcji,którąnależyturozumiećjakowłaściwość
świataprzedstawionego,właściwośćpolegającąnatym,
żeświatówjestwytworemautorainiemożnagowery-
fikowaćprzezzestawieniezrzeczywistościąpozafilmową.
Tworzącfikcyjneświaty,Mélièssięgałpowieleróżnychga-
tunkówzapożyczonychzsąsiednichdziedzinsztuki,prze-
dewszystkimteatru,aletakżeliteratury.Wefekciesam
kładłpodwalinypodnowopowstającegatunkifilmowe.
DzisiejsibadaczedorobkufilmowegoMélièsaodnajdują
wnimconajmniejkilkanaściegatunków.Sątomiędzyin-
nymi:skecziluzjonistycznyifeeria(zapożyczonewdzie-
więtnastowiecznymteatrzepopularnym),aktualnościre-
konstruowane,dramatpolityczny,atakżebaśńfilmowa,
filmfantastyczno-naukowy,filmprzygodowy,melodramat
iburleska.
Szukająctematów,fabułibohaterów,Mélièssięgapoli-
teraturę:Księgętysiącaijednejnocy,OdysejęHomera,Burzę
czyHamletaWilliamaSzekspira;FaustaGoethego,Podróże
GuliweraJonathanaSwifta,PrzypadkiRobinsonaCrusoeDanie-
laDefoe,wreszcie—powieściJuliuszaVernela,itowielo-
krotnie.Niesątojednakadaptacjewtakimznaczeniu,jakie
znamyzdzisiejszegokina.Reżysernieprzekształcatuinie
dostosowujemateriałuliterackiegodopotrzebnowegome-
dium,leczzaledwieflpożycza”bohaterówiniektóretylko
sytuacje.Fabułytozaledwieruchomeilustracjedowybra-
nychscenimotywów—kilkudziesięciosekundowe,czasem
kilku-,kilkunastominutowe.Niezmieniatojednakfaktu,że
kino,jakosztukamłoda,uczysięopowiadaniahistoriiod
sztukstarszych:literatury,teatru,malarstwa.
Kilkanaścielatpóźniej,wlatachdziesiątychorazdwu-
dziestych,ponowemediumsięgnąartyściawangardowi
12