Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nDieLieb’istmeinBegin”wkręgulekturSibyllischwarz
du17.DowodziłnimipułkownikWratislawPerstein18.Prawienatychmiast
rozpoczęłysięrabunki,wymuszenia,podpalenia,znęcaniesięnadludnością,
gwałtynakobietach,morderstwa.Potrwających13miesięcynkwaterunkach”
(Einquartierungen)13grudnia1628rokuradamiejskawakcierozpaczyzdecy-
dowałasięnapisaćdoksięciaBogusława:nJesteśmyzdnianadzieńtakokrut-
nieprześladowani,żebardziejżyczymysobieipragniemyśmierci,niżżyćda-
lejwtakimstrachuiucisku”19.ÓwczesnyrektorszczecińskiegoPedagogium,
ostatniinajwiększyhistorykniepodległegoPomorza,JohannesMicraelius
(1597–1658)20,takprzedstawiagrozętychczasów:
Kościoływwielumiejscachzburzoneiokradzione,wszystkieornatyikielichy
zrabowane,steleiołtarzezniszczone,grobyotwarte,zwielumiejsccałegminy
wypędzone,obrządkireligijnezakazane.Częstokrotnienaruszanoksiążęceprawa
zwierzchneisądownicze,wieleksiążęcychdomów,jakFranzburg,Wolgastiinne,
jakteżlasy,łowiska,folwarkizeszczętemzrujnowano.Jakwielewsi,przysiółków,
zamkówimiastzupełniezostałozniszczonych,jakwielokrotniegwałconokobie-
tyidziewczęta,jakźlegościetraktowaligospodarzy,izacodręczonoludzi,od
którychchcianosiędowiedzieć,gdzieukrylilubzakopaliswojedobra,niedasię
wstrzemięźliwienapisać21.
17Wojskacesarskie,którychdowódcamibylikolejnopułkownicy:WratislausPernstein,Ducade
Savelli,MarazzaniLodovicodePerussi,stacjonowaływGreifswaldzieod20listopada1627r.do
16czerwca1631r.J.G.L.Kosegarten,DasfriedländischeKriegsvolkzuGreifswaldindenJahren1627
1631.ErsteFortsetzung.nBaltischeStudien”(af)1853,xv,s.2;idem,DasfriedländischeKriegsvolk
zuGreifswaldindenJahren1627–1631.ZweiteFortsetzung.nBaltischeStudien”(af)1856,xvi,s.157;
P
.Ganzenmueller,op.cit.,s.128.
18J.G.L.Kosegarten,DasfriedländischeKriegsvolkzuGreifswaldindenJahren16271631.Erste
Fortsetzung,s.113,115;idem,DasfriedländischeKriegsvolkzuGreifswaldindenJahren16271631.
nBaltischeStudien”(af)1856,xv,s.115.WratislawEusebiusvonPerstein(1594–1631)przedsta-
wicielznanegoczeskiegoroduPerstejnów,jedenzdowódcówarmiicesarskiejwczasiewojnytrzy-
dziestoletniej.J.A.Kościelna,AugustinKehrberg(16681734).Próbabiografii.nRocznikChojeński”
2012,t.4,s.157.
19K.Gassen,op.cit.,s.3;J.G.L.Kosegarten,DasfriedländischeKriegsvolkzuGreifswaldindenJahren
16271631.ZweiteFortsetzung.nBaltischeStudien”(af)1856,xvi,s.177.
20G.vonBülow,MicraeliusJohannes.W:AllgemeineDeutscheBiographie(dalej:adb).bd.21.Leip-
zig1885,s.700–701.
21J.Micraelius,AntiquitatesPomeraniaeoderSechsBüchervomaltenPommerlande.StettinundLeip-
zig1723.DasFünfteBuch,s.153.
55