Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
logiiwśredniowiecznejFrancjiistniałżywynurtliterackizwierzę-
cegobajkopisarstwanawiązującydotradycjiEzopa-tzw.DIsope-
ty”redagowanemiędzyXIIaXIVw.Wśródnichbardzoważnąrolę
odgrywałaDPowieśćoLisie”(LeRomandeRenart),którazawiera
licznealuzjedotekstówantycznych,poezjifrancuskiejorazna-
wiązaniadofolkloru.Opopularnościtegotekstuświadczyfakt,
żedzisiejszyfrancuskirzeczownikoznaczającylisa(renard)po-
chodzibezpośrednioodimieniagłównegolisiegobohatera.Uka-
zanewtymtekściezwierzętapoddanesąantropomorfizacji,prze-
żywająludzkieemocje,mająprzygody,romanse,przyjaźniąsię
lubnienawidzą,ale-jakzwracauwagęautorrozprawy-często
opisywanesązdużąznajomościąichanatomiiizachowań,co
jestświadectwemówczesnejwiedzyzoologicznej.Wtejopowieści
częstoprzeplatająsięświatyzwierzątiludzi,akrólestwofau-
ny,rządzoneprzezlwaNobilisa,odtwarzaśredniowiecznysystem
feudalny,wktórymposzczególnymstworzeniomnadanesąróżne
godnościipowierzoneróżnerole.
Następnarozprawamonograficznapoświęconajestponownie
tematyceawiarnej.TadeuszRubikwręczdetektywistyczniepo-
szukujewinterpretacjachwczesnonowożytnychznaczeniaptaka
nazwanegowWulgacieherodiusem,wymienionegow17wersecie
Psalmu103(104).Autorpróbujezidentyfikować,którywspółcześ-
nieżyjącygatunekmógłbyćtaknazywany.Bazędotychposzu-
kiwaństanowiąwczesnetłumaczeniategotekstunajęzykpol-
ski,szczególniepsałterzefloriański,puławski,krakowski,atakże
Biblie:Brzeska,Leopolity,JakubaWujka,jakrównieżbardziej
literackiprzekładpsalmówpióraJanaKochanowskiegoczyMi-
kołajaReja.Współcześnitłumaczewidząwtymptakubociana,
niekiedyinterpretowanogojakowróblabądźpoprostubliżejnie-
określonegoptaka,najczęściejbrodzącego,np.jakonurkalub
czaplę.Czasemteżprzekładanojegonazwęjakoptakadrapieżne-
goigroźnego-raroga,sokołaczysępa.Wwieluinterpretacjach
herodiusbyłwodzeminnychptakówipotrafiłzwyciężyćnawet
orła,coprzypominatoposwykorzystanywinterpretacjiłabędzia
wtekścieBarbaryMilewskiej-Waźbińskiej.Ptaktenwiązanybył
chociażbyprzezUlissesaAldrovandiegozjakimśnocnymgatun-
kiem-sowączynawetzlatającymssakiem:nietoperzem.
Trzeciezkoleistudiumzgrupytekstówmonograficznychna-
pisanezostałoprzezdwojeautorów:AleksandręJakóbczyk-Golę
iMateuszaBędkowskiegoiopowiadaosłoniu.Tennajwiększy
zewspółcześnieżyjącychssakówlądowychwłaściwiewkaż-
dejinterpretacji-isymbolicznej,iprzyrodniczej-wiązanybył
