Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
AnetaChmiel
świadectwonieprzejednanegostanowiskawładz,któregroziłokonfiskatąboga-
tozdobionychstrojów,apóźniejkarąwięzienia,iniezależnieodtegorozsądne
formymediacji,jaknakazzgłaszaniafaktuposiadanialuksusowychprzedmio-
tów,anawetpozwolenieichużycia.Dziękilekturzetychtekstówzyskujemy
wiedzęnatematewolucjispołeczeństwa,którewsposóbszczególnyskupiasię
naregulacjachdotyczącychobyczajowejsferyżycia.
W1438roku,wWenecji,CristinaCorner,sprzeciwiającsiędyspozycjom
patriarchyLorenzaGiustiniana,zwróciłasiędopapieżazprośbąozezwolenie
naużyciezbytkowychstrojówibiżuteriiwwyjątkowychokolicznościach.Ar-
gumentowała,posiłkującsięgłówniewyliczeniemprzywilejówwynikających
zarystokratycznegourodzeniaipodkreślającfakt,żejejurodawystawionana
pokazpublicznyprzynosihonorizaszczytjejrodzinie.Petycjataspotkałasię
zprzychylnymprzyjęciemwieluobywatelekweneckich,akilkaznich(Felice
iBenedettaDonata,CeciliaDaCanal,MariettaDandolo,VenerandaDame-
rio)poparłoją,redagującpodobneprośby.Wswoichpismach,przypomocy
analogicznejargumentacji,prosiłypapieżaopozwolenienaużycieluksusowych
szatiwyszukanychozdób.W1437roku,podczaswojnyWenecjizksięciem
Mediolanu,wkluczowymmomenciewalkwłoskichodominacjęnapółnocy
półwyspu,LorenzoGiustinianizagroziłekskomunikąkobietom,któreośmielą
sięnosićjedwabneszaty,treny,złoto,srebroiperły(Bistort1912:71).
Kilkalatpóźniej,tymrazemwBolonii,kolejnypisemnysprzeciwpojawiłsię
wnastępstwienormlegislacyjnychprzeciwzbytkom,wprowadzonychprzezle-
gatapapieskiego,greckiegokardynałaBasiliosaBessariona,którywzbudzałtyle
samoszacunku,costrachuwówczesnejBolonii.Wznanejmowie,zredagowa-
nejpołacinie,NicolosaSanuti,żonapierwszegoksięciaPorretty,ośmieliłasię
odpowiedziećkardynałowi.Jakipoprzednio,takitutajargumentacjaopierała
sięnazarzuciewykluczeniakobietzżyciapolitycznego.Sanutipodkreślałafakt,
żeelegancjajestjedynąrekompensatądoznanejkrzywdy,przyznanąkobietom
ijedynymsposobem,abyzyskaćprzychylnośćiuznaniespołeczeństwa.Oracja
zostałanapisananazamówienieNicolosySanutiprzezliterata,któregonazwi-
skoniezostałojednakujawnione.Możnaotymprzeczytaćwpewnymliście,
którydamanapisaładoFranceskaFilelfo:
zdecydowałamsięprzemówićwimieniuinnychkobietztegomiastaipodpisać
moimnazwiskiemdzieło,któregomyślprzewodniazostaławywiedzionawyłącznie
przezemnie:zaśpewienznamienitymążspisałjąiprzełożyłnajęzykłaciński(Bac-
cheli1994:142;tłum.A.Ch.)
Podobnereplikikobietodnaleźćmożnarównieżwtrzechoracjach,zreda-
gowanychwlatach1464-1469wViterbo,iszczegółowoomówionychwopra-
cowaniuzatytułowanymGalianeinrivolta.Unapolemicaumanisticasuglior-
