Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Powstanieirozwójruchusyjonistycznego
33
spotkanieliderówżydowskichzniemalcałejEuropy.Podjęlionidecyzję
oudzieleniuwsparciadlaosadnictważydowskiegowErecIsrael.Przy-
byłyzHeidelberguprofesormatematykiHermannSchapirapostulował
utworzeniePowszechnegoFunduszuŻydowskiego.Pomysłtenniespot-
kałsięwówczaszpełnymzrozumieniem,nadtozabrakłosiłiśrodków
dojegorealizacji.FinalniewięcŻydowskiFunduszNarodowy(hebr.
KerenKajemetle-Israel)założonow1901roku.WKatowicachpropo-
nowanorównieżotwarcieuczelnihebrajskiejwErecIsrael.Zamysłten
zrealizowanowdwudziestoleciumiędzywojennym(oczymbędziejesz-
czemowa).CentralęMiłośnikówSyjonuotwartowOdessie,aczPinsker
miałświadomość,żebyłytoeuropejskieperyferiazarównopolityczne,
jakigospodarcze.PlanowałwięcotwarciedrugiejcentraliwBerlinie,
aletosięniepowiodło.DlategodrugąplacówkęotwartowWarszawie.
Włonietegoruchupojawiłysięwyraźneróżniceprogramoweikonflikty
natlepersonalnym.W1888rokuPinskerzrezygnowałzprzywództwa.
TegosamegorokuwWilnieodbyłsięKongres,wtrakciektóregozałożo-
nonowąorganizację:„Stowarzyszeniedlapoparciapracyrolniczejirze-
mieślniczejwSyriiiPalestynie”
11
.Pinskerzmarłw1891rokuwOdessie.
Zamomentzwrotnywdziejachsyjonizmuuważasięwejściena
scenępolitycznąTheodoraHerzla(1860-1904).PodobniejakPinsker,
wcześniejnależałondogronazwolennikówasymilacji.Przyszedłna
światwPeszcie(obecniedzielnicaBudapesztu),wrodziniezasymilowa-
nychniemieckojęzycznychŻydów.Wychowanyzostałwatmosferzekos-
mopolityzmuiprzywiązaniadokulturyniemieckiej.Podczasstudiów
zetknąłsięzproblememnarastającegoantysemityzmu,zostałm.in.wy-
kluczonyzjednegozniemieckichstowarzyszeńakademickich.Tedo-
świadczenianieodwiodłygojednakodprzekonańproasymilacyjnych.
Uważałwręcz,żepowszechnaicałkowitaasymilacjaŻydówznarodami
europejskimistanowiłabyrealnąszansęnawykorzenienieantysemity-
zmu.Podkoniecstudiówpojawiłysięuniegosymptomywyraźnego
rozczarowania,wlistopadzie1883rokuukończyłpisaniepowieści,któ-
rąopatrzyłtakimwłaśnietytułem:Rozczarowany(niem.DerDesillusio-
nierte).Postudiachrozpocząłkarieręprawniczą,alerychłoporzuciłją,
11
A.Hochmann,H.Hochmann,DrLeonPinsker.Życie.Twórczość.Działalność,Kraków
1932,s.36-43.
