Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JacekWojnicki
Państwodemokratyczne
1.Cechypaństwademokratycznego
Państwotopolitycznaorganizacjaspołeczeństwa,którazostaławyposażona
wsuwerennąwładzęnadludnościązamieszkującądaneterytorium.Torówno-
cześnieorganizacjaterytorialna,gdyżpodstawowymkryterium,którewyznacza
zakreswładzypaństwowej,jestkryteriumterytorialne.Ponadtopaństwoposiada
kompetencjęterytorialną,cooznacza,iżmakompetencjędosprawowaniawła-
dzypublicznejnadanymterytoriumwzględemwszystkichpodmiotówprawana
tymobszarze(bezwzględunaichprzynależnośćpaństwową).Państwoposiada
równieżkompetencjępersonalną,czylimakompetencjędosprawowaniawła-
dzypublicznejnadosobamifizycznymiiprawnymi,któreprzynależądodanego
państwa.Toprawoobejmujetakżestatkimorskie,powietrzneikosmicznebez
względunaichpołożenie,placówkidyplomatyczneikonsularnedanegopań-
stwaorazinnejednostkidanegopaństwapozagranicamikraju1.
Naświeciejestobecnieokoło200państw,niewszystkiesąniepodległe
iuznawaneprzezwspólnotęmiędzynarodową(np.Abchazja,CyprPółnocny,
GórskiKarabach,Kosowo,Naddniestrze,OsetiaPołudniowa,Palestyna,Sahara
ZachodniaczyTajwan).Wykaznarok2018obejmował195państw,któresą
członkiemOrganizacjiNarodówZjednoczonych,orazStolicęApostolską.Ale
jedynieczęśćpaństwzpowyższegowykazuspełniakryteriapaństwademokra-
tycznego.Jakietosąkryteria?Przyjęłosię,żepaństwodemokratycznepowinno
mieć:
•systemrządówukształtowanynapodstawiedemokracjiprzedstawicielskiej,
kontrolowanyorazodpowiedzialnyprzedspołeczeństwem,
•zapewnionewolnewyborypowszechneopartenademokratycznychzasadach
prawawyborczego,
•systempolitycznyopartynaswobodnymfunkcjonowaniusystemuwielopar-
tyjnego,
1P.Winczorek,Wstępdonaukiopaństwie,Liber,Warszawa2000,s.67.
15
