Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWADOFENOMENOLOGIIDUCHA
21
dopojęćtak,jakbycałasiatkatradycyjnychznaczeńiichzwiąz-
kówzachowałaswojepowiązaniabezzmian,mimodalekoidących
zmianwtreścisamychpojęćstanowiącychjejwęzły.Wynikają
stąd,zupełnieniepotrzebnie,wielorakienieporozumienia,wyjaśnia-
jącesięfaktyczniedopieropogruntownymprzestudiowaniu
całości.Metodarekonstrukcjiznaczeniaterminunadrodzeanalizy
kontekstówjegowystępowaniaznanajestwsemiotyce,alestosuje
sięfautedemieux.Jejużyciebywakoniecznościąwrekonstruo-
waniuznaczeńterminów,jakiewyszłyjużwmiędzyczasiezużycia.
Jeślijednakautorzmuszaczytelnikadojejciągłegostosowania,to
nasuwasięuzasadnionepodejrzenie,pokrętnąterminologiąusi-
łujeonmaskowaćubóstwotreści.Niesposóbniezauważyć,żetaka
pisarskamanieraogromniesięrozpleniła,czyniącHeglapatronem
filozoficznychgrafomanów4.
Kiedymasiędoczynieniazprostąstrukturąkilkupojęć,rze-
czywiściemożnawzględniełatwotakpozmieniaćznaczeniaich
wszystkich,żesamastrukturapozostaniebezzmian.Np.między
pojęciemliczbynieparzystejiparzystejjesttaki(m.in.)związek,że
następnikiemkażdejliczbyparzystejjestliczbanieparzysta.Gdy
zastąpimytreśćpojęciaparzystościprzeznieparzystość(mo-
żemytopojęcieokreślićwstylupostmodernistycznymjakoliczbę
parzystąinaczej)iodwrotnie,tonadalzachodzićbędziere-
lacja,żenastępnikiemkażdejliczbyparzystejinaczej(czyliniepa-
rzystej)jestliczbanieparzystainaczej(czyliparzysta).Pojawiasię
kwestia,czytakieukładywzajemniepowiązanychpojęć,których
treścijednoznaczniezdeterminowaneprzezowepowiązania.Np.
czyaksjomatygeometriieuklidesowejjednoznaczniedeterminują
właściwościpunktu,prostej,płaszczyznyiprzestrzeni.Jesttotzw.
problemkategorycznościteoriirozważanywlogicematematycz-
nej.Jeśliteoriajestkategoryczna,toaksjomatystanowiądefinicje
wuwikłaniujejterminówpierwotnych,którewtakimkontekście
niemogąmiećinnychznaczeń.Podobniemasięsprawawukładach
4
Znanamijestzlokalnegopodwórkarozprawahabilitacyjna(!)stanowiąca
exemplumtakiejpseudofilozoficznejnowomowy.Obfitujeonawzwrotywro-
dzaju„mistycznapartuza”czy„eternizacjahiatusu”,którychsiębrońBożenie
objaśnia,bozupełnienieotoprzecieżchodziwręczprzeciwnie!