Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Celiakia
17
winnauwzględnićopisorientacji,obecności(lubnie)prawidłowychkosmkówjelitowych
lubstopieńzanikukosmków,ocenękryptjelitowych(wydłużenie),stosunekdługościkosm-
kówjelitowychdokrypt,liczbęlimfocytówśródnabłonkowych(ang.intraepitheliallymphocy-
tes,IELs)orazklasyfikacjęzmianwskaliMarsha-Oberhubera(tab.1.5,ryc.1.5).
NowezaleceniaESPGHANzmieniłykryteriahistopatologicznerozpoznaniaceliakii.
Wcześniejdiagnozamogłabyćpostawionajedyniewprzypadkustwierdzeniacałkowitego
zanikukosmkówjelitowych(zmianyocenianejakoIIIstopieńzanikuwedługskaliMar-
sha-Oberhubera).Obecnie,abyrozpoznaćceliakięupacjentówzdodatnimiwynikamiba-
dańserologicznych,wystarczystwierdzenieprzerostukryptiskróceniekosmkówjelitowych
zewzrostemlimfocytozyśródnabłonkowej(IIstopieńzmian,ryc.1.5).Uosób,uktórych
obecnesąswoisteprzeciwciaławsurowicy,abadaniehistopatologicznewykazujeIstopień
zmian(jedyniewzrostlimfocytozyśródnabłonkowej)lubwypadaprawidłowo,możliwejest
rozpoznanieceliakiipotencjalnej.Wtymprzypadkukoniecznejestwykonaniebadańgene-
tycznychiwykazanieobecnościhaplotypuHLA-DQ2lubHLA-DQ8.
1.1.4.Ukogopodejrzewaćceliakięikiedyrobićbadaniaprzesiewowe?
WytyczneESPGHANwskazująnadwiegrupyosób,uktórychnależywykonaćbadaniaprze-
siewowelubdiagnostycznewkierunkuceliakii.Pierwszągrupęstanowiąpacjencizobjawa-
miwymienionymiwtabeli1.3,takimijak:
–nawracającalubprzewlekłabiegunka,niedożywienie,utratamasyciała;
–zahamowanywzrost;
–opóźnionedojrzewaniepłciowe,zatrzymaniemenstruacji;
–anemiazniedoborużelaza;
–nudności,wymioty;
–przewlekłybólbrzucha,bólekurczowebrzucha,wzdęcia;
–przewlekłezaparcie;
–przewlekłezmęczenie;
–nawracająceaftowezapaleniejamyustnej;
–zmianyskórneotypiedermatitisherpetiformis;
–złamaniakości(ponieadekwatnymurazie),osteopenia,osteoporoza;
–nieprawidłowewynikibadańbiochemicznychwątroby.
Drugagrupatoosobyzgrupyryzykarozwinięciaceliakii.Należądoniejprzedewszyst-
kimpacjencizcukrzycątypu1,dziecizzespołemDowna,TurneralubWilliamsa,chorzy
zautoimmunizacyjnymzapaleniemtarczycy,zselektywnymniedoboremIgA,autoimmuni-
zacyjnymzapaleniemwątrobyorazkrewniIstopniachorychzrozpoznanąceliakią.
1.1.5.Powikłaniaceliakii
Wprzypadkuźleleczonejceliakii(nieprzestrzeganiediety)lubceliakiiopornejnaleczenie
powikłaniemzespołuzłegowchłanianiasąprzedewszystkimniedoborymikro-imakro-
elementów,zmęczenie,niedokrwistość,złesamopoczucie,osteoporoza,rzadziejzapalenie
