Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaFürstenberg
JadwigaHamułka
TRAWIENIE
IPRZEMIANAMATERII
R
O
Z
D
Z
I
A
Ł
1
Trawienieiprzemianamaterii
1.1
Metabolizm–wprowadzenie
Organizmyroślinnepobierająiprzekształcająenergięzotaczającegośro-
dowiskaiwykorzystująjądobudowywłasnychzłożonychstrukturzprostychsub-
stratówwyjściowychditlenkuwęgla(CO
2),wody(H
2O)izwiązkówmineralnych.
Należąonedoorganizmówautotroficznych,zdolnychdoprzyswajaniaenergii
świetlnej.Człowiekjestorganizmemheterotroficznym,możejedynieprzyswa-
jaćenergiępochodzącązutlenianiazredukowanychsubstratówenergetycznych.
Ichźródłemsąproduktypochodzeniaroślinnego,alerównieżzwierzęcego,przy
czymzwierzęta,zktórychzostałyonewytworzone,dorozwojuswoichtkanek
wykorzystałyproduktyroślinne.
niezachodzącychworganizmieżywymnazywamymetabolizmem.Nametabolizm
składająsięzarównoprocesykataboliczne(ogółtychreakcjiokreślanyjestjako
katabolizm),wktórychgenerowanajestenergia,jakiprocesyanaboliczne(ogół
tychreakcjiokreślanyjestjakoanabolizm),czyliprocesyzużywająceenergię.
Ogółprocesówprzemianymaterii(reakcjichemicznych)ienergiinieustan-
Zarównouorganizmówautotroficznych,jakiheterotroficznychjedynaużyteczna
formaenergiiwykorzystywanadosyntezyskładnikówwłasnychkomórek,składni-
kówmacierzypozakomórkowej,wtransporciesubstancjiprzezbłonykomórkowe
ibłonyorganellikomórkowych,wneurotransmisjiczyteżdopracymechanicznej
(skurczumięśni)tozwiązekwysokoenergetycznyadenozynotrifosforan(ATP)
(ryc.1.1).
Wtęformęenergiizamienianajestzarównoenergiapromieniowaniaświetlnego,
jakienergiachemicznazmagazynowanawsubstratachenergetycznych.Sprawność
tychostatnichprzemianniejestjednakwysoka.Około40%energiiwytwarzanej
wwynikuutlenianiaróżnychzwiązkówzostajezmagazynowanewwiązaniachATP
,
Metabolizm–wprowadzenie
3