Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Uwagiwstępne
Osobnegopodejściawymagapoczątkowyodcinektegołańcuchawlitera-
turzerosyjskiej,obejmującypiśmiennictwostaroruskie
5
.Wystarczyzapoznaćsię
zkilkomazabytkami,abyprzekonaćsię,żepodróżopisarstwowspółtworzy
piśmiennictwostaroruskiewewszystkichokresachrozwojowych.Możetobyć
WędrówkaihumenaziemiruskiejDaniiła(
ХождениеДаниила
,
русскойземлиигу-
мена
),związanazwyprawąautoradoKonstantynopolaiZiemiŚwiętejwla-
tach1106-1108,atakżeWędrówkazatrzymorza(
Хождениезатриморя
)
kupcatwerskiegoAfanasijaNikitina,któryw1466rokuwyruszyłwdrogędo
Indiiispędziłtam(naćwierćwiekuprzedzjawieniemsięVascodaGamy)
prawietrzylata
6
.Należydodać,żeobecnewobupozycjachokreślenieD
хож-
дение
”lubD
хожение
”stanowioznaczeniegatunkowe
7
.Możetobyć,wreszcie,
któraśzszesnasto-czysiedemnastowiecznychrelacjizmisjiposelskich,przy-
gotowywanychzgodniezrozpisanąnapunktyinstrukcją(stądużywanewod-
niesieniudonichokreślenieD
статейныесписки
”)iodtwarzającychprzebieg
pobytunamiejscuorazdrogęwobiestrony
8
.Staroruskiepiśmiennictwopo-
dróżniczeodzwierciedlawięcbądźcharakterystycznegodlakulturyśrednio-
wiecznejduchareligijnegoizrodzonązniegospecyficznąformęaktywności
chrześcijan,jakąbyłypielgrzymkidomiejscświętych,bądździałalnośćku-
piecką,wyjazdyhandlowe,bądźwreszcieprzedsięwzięciadyplomatyczne,misje
5Por.:Н.И.Прокофьев,Древнерусскиехожденияилитературапутешествийновоговремени.
(Квопросуопреемственнойсвязижанров),(в:)Актуальныепроблемылитературы.Материалы
VIIIиIXнаучныхконференцийкафедрлитературыпедагогическихинститутовСеверногоКавказа
(1968-1969гг.),отв.ред.И.Н.Сутягин,Ростов-на-Дону1971,с.164–173.
6Zob.:Idem,РусскиехожденияXII-XVвв.,(в:)ЛитературадревнейРусииXVIIIв.(„Ученые
запискиМосков.государ.педагог.института”,№363),Москва1970,с.5–235;idem,Хожение:
путешествиеилитературныйжанр,(в:)Книгахожений.Запискирусскихпутешественников
XI-XVвв.,состав.,подготов.текста,перевод,вступ.статьяикоммент.Н.И.Прокофьева,Мос-
ква1984,с.5–20;Э.И.Малето,ХожениярусскихпутешественниковXII-XVвв.,Москва2000.Zob.
też:;.П.Адрианова-Перетц,Путешествия,(в:)Историярусскойлитературы,т.1(Литература
XI-началаXIIIвека),ред.томаА.С.Орлов,;.П.Адрианова-Перетц,Н.К.Гудзий,Москва
–Ленинград1941,с.365–374;С.К.Шамбинаго,ЛитератураСеверо-ВосточнойРуси(1380-1462).
„Хожениезатриморя”АфанасияНикитина,(в:)Историярусскойлитературы,т.2,ч.1(Лите-
ратура1220-х-1580-хгг.),ред.томаА.С.Орлов,;.П.Адрианова-Перетц,Н.К.Гудзий,Москва
–Ленинград1946,с.250–252.
Obazabytkimająwydaniapolskie,opatrzonekomentarzamiiliteraturąprzedmiotu:Ihu-
menaDanielazziemiruskiejpielgrzymkadoZiemiŚwiętej,tłum.K.Pietkiewicz,oprac.J.Grzem-
bowskaiK.Pietkiewicz,Poznań2003;AtanazyNikitin,Wędrówkazatrzymorza,tłum.H.Will-
man-Grabowska,wstępiobjaśnieniaW
.JakubowskiiH.Willman-Grabowska,Wrocław1952.
7Por.m.in.:О.А.Bелоброва,Хождения,(в:)ЛитературадревнейРуси.Биобиблиографический
словарь,подред.О.;.Творогова,Москва1996,с.222–223.
8Zob.:ПутешествиярусскихпословXVI-XVIIвв.Статейныесписки,отв.ред.Д.С.Лихачев,
Москва–Ленинград1954.Zob.też:;.П.Адрианова-Перетц,ПутешествияXVIв.,(в:)История
русской...,т.2,ч.1,op.cit.,c.511–515;eadem,ПутешествияпервойполовиныXVIIв.,(в:)История
русскойлитературы,т.2,ч.2(Литература1590-1690гг.),ред.томаА.С.Орлов,;.П.Адриано-
ва-Перетц,Н.К.Гудзий,Москва–Ленинград1948,с.118–126;Д.С.Лихачев,Путешествияна
Запад,(в:)Историярусской...,т.2,ч.2,op.cit.,c.420–427.Por.:F
.Sielicki,Dawnarosyjskaliteratura
podróżnicza,(w:)idem,PodróżBorysaSzeremietiewaprzezPolskęiAustriędoRzymuoraznaMaltę
1697-1698.ZdziejówkontaktówkulturalnychRusiMoskiewskiejzPolskąiZachodem,Wrocław
-Warszawa-Kraków-Gdańsk1975,s.143-171.
