Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wpaństwachpowstałychzrozpaduZwiązkuRadzieckiegolub
wświeciearabskimprzyjętoproceduręwyboruprezydentabez
namysłu,jakologicznąkonsekwencjęobaleniareżimówdespotycznych
iuznaniasuwerennościludu;stosownośćproceduryniewymagała
uzasadnienia.Nawetwkrajach,wktórychujawniająsięnajsilniejsze
tendencjenieliberalne,takichjakRosjaczyTurcja,nikomudogłowy
nieprzychodzi,bypodważać.Wmłodychdemokracjachwybory
prezydenckiejawiąsięjakorównoznacznezwyboramipowszechnymi.
Naobszarzestarszychdemokracjidokonującasięprzemianateżnie
byłaprzedmiotempogłębionychanaliz,choćzinnychpowodów.
WStanachZjednoczonychdlatego,żefunkcjaprezydentazostała
wprowadzonajużwKonstytucjiz1787rokuiżenawetjeśliwybory
szefawładzywykonawczejtutajformalniedwustopniowe,
toodbliskostulatonepraktycznierównoważnewyborom
powszechnym,zważywszynawprowadzeniesystemuprawyborów
wposzczególnychstanach.Trzebajednakpamiętać,żezasada
rozdziałuwładzcharakteryzującaamerykańskisystempolityczny
ograniczadominującąrolęprezydenta.Nicwięcdziwnego,
żeAmerykaniemająnietylepoczucieprzemiany[2],ilestopniowej
ewolucji,wktórejtakiewydarzenia,jakkryzys1930rokuczy
zamachyz11września2001,miałyistotnywpływnarozszerzenie
sferyprezydenckichuprawnień.Argumentwalkizterroryzmem
sprawił,żeostatnioakceptujesięnawetdziałaniarząduwłaściwedla
stanuwyjątkowegoitendencjędowyposażaniawładzywykonawczej
wnieograniczonekompetencjewniektórychdziedzinach.
WcałejEuropiewyborypowszechnewywalczonoponadstolat
temu.Byłyonewówczaszwiązanezustanowieniemzgromadzeń
przedstawicielskichipoczątkowonigdzieniemiałyzastosowania
dowyłanianiaszefawładzywykonawczejzwyjątkiemRepubliki
Francuskiej1848rokuiniemieckiejRepublikiWeimarskiejz1919.
Zdecydowanawiększośćkrajóweuropejskichpozostała,wwymiarze
konstytucyjnym,wtympierwszymstadiumustrojudemokratycznego.
Stałosiętakzróżnorakichpowodów.Popierwsze,wwielukrajach
rozwójdemokracjidokonywałsięwramachmonarchiikonstytucyjnej.
TakbyłowWielkiejBrytanii,Belgii,Holandii,Luksemburgu,Danii,