Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ElżbietaKundera
Szkołahistorycznawekonomii
Kierunkiemeksponującymznaczenieprzeszłościdlawyborówekono-
micznychjestszkołahistoryczna,dominującawXIXwiekuwNiemczech.Jej
przedstawicielenawiązywalidoszkołyhistorycznejwprawie,któranarodziła
sięwpoczątkachXIXwieku,gdyaktualnystałsięproblemopracowanianowo-
czesnegokodeksucywilnegodlacałychNiemiec.Przeciwkodyfikacjiwzoro-
wanejnaCodeCivilNapoleonawystąpiłFriedrichKarlvonSavigny(1799-
1861)przekonujący,żeniewykształciłosięwniemieckiejnauceprawajednoli-
testanowiskonatematprawa.Należałowięczwrócićsiękustudiomhistorii
prawa,gdyżteraźniejszośćstanowiorganicznyproduktprzeszłości
1.Savigny
wyszedłzzałożenia,żeźródłemprawajestirracjonalnyduchnarodu,ahistoria
naroduskrywałanajwiększewartościnarodowe.Prawoniemogłobyćdziełem
ustawodawcy,skoropowstałowwynikuspokojnegodziałaniaukrytych,nie-
świadomychsił.Ustawodawcypozostawałojedynieujawnianieprawa,auczeni
prawnicypowinniukazywaćhistorycznyrozwójprawa.Zainicjowanaprzez
Savigny’egometodabadaniaprawaznalazłaswoichnaśladowcówiweko-
nomii.
Szkołahistorycznaekonomii,antagonistycznawobecekonomiiklasycz-
nej,rozwijałasięwdwóchfazachiwyróżniamystarsząszkołęhistorycznąoraz
młodsząszkołęhistoryczną
2.Jejpowstanieułatwiłaniemieckakameralistyczna
tradycjauniwersytecka.Wnauczaniuekonomii,administracjiifinansówposłu-
giwanosięprzykładamizhistorii,byułatwićstudentomzrozumienieinstytucji
publicznoprawnychiprzybliżyćobszarichprzyszłejdziałalnościzawodowej.
Wstudiowaniuekonomiiłączonoprzedstawienieogólnychjejzasadzeszcze-
łowymopisemdziałalnościgospodarczejpaństwaiwarunkówspołecznych.
Nawiązującdotejtradycji,przedstawicieleszkołyodrzuciliindywidualizm
ekonomiiklasycznejorazprawanaturalneidowodzili,żedziałalnośćgospo-
darczaniemożebyćizolowanaodinnychsferżyciarodzinnej,społecznej,
politycznej,religijnejinależyjąujmowaćwpowiązaniuznimi.Wsystemie
1Savignytwierdził:„prawdziwiehistorycznametodapoleganatym,żebadadanymateriałażdojego
korzeni,odkrywającwtensposóbzasadęorganiczną,napodstawiektórejsamorzutniemusiulecoddziele-
niuto,cojeszczeżyweodtego,cojużobumarłoinależytylkodohistorii”.F.K.Savigny:Opowołaniu
naszychczasówdoustawodawstwainaukiprawa.Warszawa1964,s.170.
2Starszaszkołahistorycznapowstaławlatach40.XIXwiekuwzwiązkuzzapóźnieniemgospodarczym
Niemiec.Jejprzedstawicielamibyli:WilhelmRoscher,KarlKnies,BrunoHildebrand.Szkołęmłodszą,
którarozwijałasięodzjednoczeniaNiemiecw1871rokudolat20.XXwieku,reprezentowali:Gustav
vonSchmoller,LujoBrentano,WernerSombrat,AdolphWagner,KarlBücher.
38