Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZESZŁOŚĆCZYPRZYSZŁOŚĆ...
liberalnympogońprzedsiębiorcówzamaksymalizacjązyskudoprowadziłado
niesprawiedliwościspołecznejibyuniknąćdalszegopogłębianiasiężnic
majątkowych,historycypodnieśliznaczenieetykiwżyciugospodarczym.
Przedsiębiorcywdecyzjachpowinniuwzględniaćichwymiaretycznyiocenę
społeczną.Historycyniezgadzalisięztwierdzeniemszkołyklasycznej,żegos-
podarkapoddanabyłajedyniedziałaniuprawnaturalnych,cobyłorównoznacz-
nezezwolnieniempaństwazobowiązkuprowadzeniapolitykigospodarczej.
Inaczej,postulowalioniinterwencjępaństwawsprawygospodarczeispołeczne
zgłębokimprzekonaniem,żezakresinterwencjizczasembędziesięzwiększał.
Twierdzili,żepaństworealizująceideęsprawiedliwościspołecznej,wswoich
decyzjachekonomicznychpowinnouwzględniaćdoświadczeniaprzeszłości,
gdyż,jakprzekonywałSombart,„[…]każdemubadaczowiipraktykowiżycia
gospodarczegomusiprzyświecaćideapowiązaniaobecnegoiprzyszłegostanu
gospodarkizprzeszłością
3.
Przedstawicieleszkołyhistorycznejstalinastanowisku,żegospodarka
jestzjawiskiemzłożonymihistorycznym,arozwójgospodarczypaństwaprze-
biegaetapami.Ekonomiścipowinnidokładnieopisaćinstytucjewkażdejepoce,
anastępnepokoleniaotrzymajągotowewzorcepostępowaniawsprawachgos-
podarczych,coułatwiimpodjęciedecyzjiekonomicznych.Uczeniskupieni
wszkolehistorycznejzajęlisięzatemhistorycznymbadaniemzjawiskekono-
micznychorazichopisem,przekształcająctymsamymekonomięwhistorię
gospodarczą.Niesposóbodmówićimsporychosiągnięć,aleichdorobekwtej
dziedziniepozbawionyjestmyśliprzewodniej.Stanowionjedynieprzedsta-
wieniehistorycznegoprzebiegużyciagospodarczegowpostaciopisów
4.
Naniedostatekmetodybadawczejszkołyhistorycznejzwracauwagę
StanisławGrabski(1871-1949),bratWładysławaGrabskiego,zresztąstudiują-
cyekonomięwNiemczech.Grabskipodnosi,żesyntezadziejówopracowana
przezhistorykówmłodszychjestniewystarczająca,gdyżwbadaniachpominęli
onigospodarkępaństwstarożytności,wpływstarożytnegoRzymunarozwój
miastwśredniowiecznychNiemczechorazżerozwójgospodarczyNiemiec
identyfikowalizrozwojemEuropyZachodniej
5.Grabskizarzuciłteż,żenie
wskazali,cojestczynnikiemsprawczymrozwojugospodarki,przezcoograni-
czylisiędoopisustatycznegoiniesformułowaliprognozyrozwoju.Badanie
poszczególnychetapówrozwojugospodarkiwformieopisuistniejącychwnich
3W.Sombart:DiedeutscheVolkswirtschaftimneunzehntenJahrhundertundimAnfangdes20.Jahrhun-
derts,Berlin1919,s.V.
4E.Lipiński:Rozwójmyśliekonomicznej.Odmerkantylizmudosocjalizmuutopijnego.Warszawa1953,
s.219.
5S.Grabski:Rozwójnaukiekonomjispołecznejt.VIII.Ustrojespołeczno-gospodarcze.Lwów1927,s.17.
39