Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA.
MichałCerwantesdeSaavedraurodziłsięwr.1547,umarł
wr.1616.Byłwalecznymżołnierzem,pięćlatspędziłwciężkiej
niewoliuArabówczyliMaurów;przezrodzinęswojąwykupiony,
służyłjeszczewojskowo,potemzajmowałsiępisaniemihandlem.
Żadneztychzajęćjednakżeniedałomuzamożności.Kilkarazybył
więzionyniesłusznie.Umarłwbiedzieidziśniewiadomonawet,gdzie
spoczywająprochywielkiegohiszpańskiegopisarza.Zksiążekprzez
niegonapisanych,najznakomitsząjestpowieśćoDonKiszocie,
tłómaczonanawszystkiejęzyki.
Niktnieumiałtakdosadnieprzedstawićnaprzykładzieciężkich
szkód,zrządzanychprzezczytaniezłychksiążek,jakCerwantes
wswoimDonKiszocie.
Bohatertenjestznaturyczłowiekiemdobrymirozumnym,posiada
wieleodwagi,stałości,wytrwałościwcierpieniachiprzezteprzymioty
wzbudzadlasiebiewspółczucie.Niczegojednakżeniemógłwżyciu
dokazać,gdyżmiałumysłzwichnięty...złemiksiążkami.
DążnośćDonKiszotabyłanajszlachetniejsza—pragnąłpomagać
uciśnionym,karaćkrzywdzicieli.Tylkomylnąwybrałdrogę:sądził,
żedojdziedoswegoceluprzezbijatyki,gotówteżbyłwalczyćzcałym
światem,przeciwnikówszukałtamnawet,gdzieichniebyło,rzucałsię
naoślepwniebezpieczeństwanajwiększeioczywiściewychodził
ztychwalkczęstosrodzepobity.
Cerwanteswiernieopisałnaturęludzką.Idziświdujemymnóstwo
DonKiszotów.Bojakżepodobnidoowegorycerzasąludzie,którzy
sobieuroili,żełatwo,bodajbyprzypomocybijatyki,poprawią
porządekwspołeczeństwie,albonawetreligję!Czyliżniejest
prawdziwympotomkiemDonKiszotaniejedenwynalazca
nieszczęśliwy,którybeznauki,bezdoświadczeniacałelatatrawinad
zbudowaniemjakiejśmaszyny,dawnojużznanej,alboteżtakiej,
którejzbudowaćniepodobna.
BywająowielegorsiDonKiszoci—ludzie,którzychcąsię
zbogacićprzezhazard,loterję,grę,bezpracy,bezoszczędności
wytrwałejirozumnej,mylniesądząc,żetymsposobemnikogonie
krzywdzą.Błądoczywisty,bogdysaminatemcierpią,toiotaczający
cierpiąrównież.Pracarzetelna,zabiegliwość,przyniosłyby
społeczeństwupożytek,podczasgdymarnowanieżycianazłudne
nadzieje,stratąjestoczywistą.Jeślinawetlosdopiszetakiemu
człowiekowi,jednemunatysiąc,jeszczeiwtedyprzykładjegozrządza
szkodę,gdyżpociągazasobąinnych,którzynazłądrogęwchodzą
