Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Zadaniarozwojowe–podstawyteoretyczne
tegotypudziałańsązróżnicowaneizależąodwieku,płciorazwiedzy
iprzekonańnatematdziałaniaśrodkówpsychoaktywnych.Czynnikiryzy-
kamającharakterzarównokulturowo-społeczny(spotkaniatowarzyskie),
jakipsychologiczny(osobistedoświadczenia).
Analizalicznychbadańempirycznychpozwalawyodrębnićkilkaob-
szarówwystępowaniaczynnikówryzykawprzebiegurozwojumłodzieży:
–okresprenatalnyiokołoporodowy:piciealkoholu,nadużywanienarko-
tykówipaleniepapierosówprzezmatkęwczasieciąży,słabeodżywia-
nieiniedostatecznaopiekamedycznawczasieciąży,urazyokołoporo-
dowe,uwarunkowaniagenetyczne(Weist1997;Connersiwsp.2003);
–charakterystykaosobowajednostki:niskiepoczuciewłasnejtożsamości
igodności(Brookiwsp.1997;Lerner,Galambos1998;Werner1993);
brakkompetencjiinterpersonalnych(Brookiwsp.1997);słabemożli-
wościedukacji(ibidem;Lerner,Galambos1998);nastawienienakłopo-
ty:odrzucanieregułszkolnychispołecznych(Corbett,Petersilia1994);
słabytemperament(Lerner,Galambos1998)izachowaniaunikające
pomocy(Carr,Vandiver2001);
–warunkirodzinne:niskaspójnośćrodziny(Blaskeiwsp.1989;Corbett,
Petersilia1994),niskajakośćsprawowaniafunkcjirodzicielskich:nie-
stabilnośćopieki,słabawięź,zbytmałalubzbytdużakontrola(Baum-
rind1991;Patterson1982;Maccoby,Martin1983;Connersiwsp.
2003),dużaliczbarodzeństwa–więcejniżczworo(Corbett,Petersilia
1994),niskistatussocjoekonomicznyrodziny:słabewykształceniero-
dziców,bieda(Connersiwsp.2003),słabastrukturarodzinyiniewiele
regułtrzymającychwryzachżyciedomowe(Woliniwsp.1980,Carr;
Vandiver2001)
–wybórrówieśników:kontaktzrówieśnikami,którzypodejmująryzy-
kownezachowania,lubodrzucenieprzeznich(Blaskeiwsp.1989;
Lerner,Galambos1998;Carr,Vandiver2001);
–zachowaniaryzykowne:używaniesubstancjipsychoaktywnych(Brook
iwsp.1997;Lerner,Galambos1998);zbytwczesnaaktywnośćseksu-
alna,wybieranieeksperymentalnychformspędzaniawolnegoczasu:
np.zbytszybkajazdasamochodem,niezdrowezachowaniazwiązane
zjedzeniem:ostradieta,wymioty,przeczyszczanie(Ponton1998);
–osiągnięciaszkolne:słabewynikiwnauce(Lerner,Galambos1998;
Carr,Vandiver2001).
Naprzebiegrozwojumłodzieżymająwpływrównieżwydarzeniastre-
soweorazprzedłużającesięniekorzystnewarunkiżyciowe(tzw.stres
