Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie:doświadczeniecodziennenatleinnychformdoświadczenia
17
odległychzdarzeńwobszarzecodziennegodoświadczenia.nPóźnanowo-
czesność[...]wytwarzasytuację,wktórejpodpewnymiwzględamiludz-
kośćto‘my’-znaszymiproblemamiiszansamiwświeciebez‘innych’”
(ibidem:39).
PodczasgdyGiddensgłosirozerwanienarracyjnejstrukturydoświad-
czenia,innibadaczeskłonnipostrzegaćdoświadczeniejakonarrację.
Jednaktrzebapamiętać,żetezaGiddensaodnosisiędodoświadczeniaza-
pośredniczonego,które,choćobejmujeswymzasięgiemcorazwięcej,nie
jestjedynymdostępnymrodzajemdoświadczenia.
Zwolennicyskrajnieprzeciwstawnejdogiddensowskiejopcjigłoszą,
żedoświadczenieito,codoświadczaneniemogąbyćrozdzielone,wzięte
zosobna,ponieważdoświadczenienietylkołączysięzmyśleniem,ale
samojestformąmyślenia.WtymsensiepowiadaMichaelOakeshott,że
ndoświadczenieniemożeumknąćprzeddespotyzmemznaczenia”,prawda
zaśnzależyoddoświadczenia”(Jay2008:270).Idąctymtropem,doświad-
czenieujmowaćmożnajakonarracjęodnoszącąsięzawszedospołecz-
nychram,którejeotaczają,aformułowanieopowieściosobienieuchron-
niejestmocnozakorzenionewkulturze,mitach,symbolach,języku,które
funkcjonująwewnątrzjakiejśspołecznościiumożliwiająwytworzenie
spójnejstrukturyzłożonejzsekwencji.Narracjajestturozumiananie
tylkojakoopowieśćodoświadczeniu,aleprzedewszystkimjakocoś,
dziękiczemudoświadczeniejestwogólemożliwe(Grzegorek2003:
211).Takpojętedoświadczenietkwiwewnątrzkołahermeneutycznego
iniewydostajesiępozacałościowąsytuację,wktórejznajdująsiępod-
miotiprzedmiot.Podmiotjestuczestnikiemzdarzeń,interpretujejebez
możliwościprzyjęciazewnętrznejwstosunkudonichperspektywy.
Wtymsensiewięcndoświadczyćmożnatylkotego,coprzedrozumiane”
(Buksiński2001a:87).
ZANIKCAŁOŚCIOWEGODOŚWIADCZENIA
Jeszczeinnąwersjąpogląduozanikaniudoświadczeniajestzałożenie,
żedoświadczenieposzatkowanezostałownowoczesnościnadziedziny
rządzącesięwłasnymiprawami.Przykłademtakiegomyśleniajestpomysł
Oakeshottazawartywwydanejw1933rokupracyExperienceandItsMo-
des.Wkulturzeeuropejskiejautorodnajdujeczterymodalnościdoświad-
czenia-historyczną,naukową,poetyckąipraktyczną.Każdaznichcharak-
teryzujesięodmiennymjęzykiem,formamiorganizacyjnymi,kryteriami
oceniwytwarzadoświadczeniewtypowydlasiebiesposób.Poszczególne