Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zpozorubrakujemucałościowegoujęcia,łatwościzapamiętania,
redukcyjności,jakrównieżjestruchembezrezultatu,punktem
węzłowymitp.Stądniechęćdoniego”(RobertMusil).
Konkluzja:Aforyzm–jakżycie–jestkrótkiiwieloznaczny,pełen
paradoksówiantytez.
ANATOMIAAFORYZMU
Strukturaaforyzmuopierasięnaparadoksieiantytezie.
Paradokstozestawieniecałościznaczeniowychmaksymalnie
kontrastowychiustaleniemiędzynimistosunkuwzajemnego
zawieraniasię(inkluzji).Przykład:„Pierwszymwarunkiem
nieśmiertelnościjestśmierć”(S.J.Lec).
Antytezajestzestawieniemdwóchopozycyjnychznaczeniowo
segmentówwypowiedzi.Naprzykład:„Lepiejzmądrymzgubić,niż
zgłupimznaleźć”.
Środkistylistyczne,retoryczneilogicznewyznaczajązasadnicze
cechyaforyzmu.JanHojnowskipisze:„Zainteresowanieaforystyką
wkulturzeeuropejskiejpojawiłosięwpołowieXIXwiekuiodtąd
cojakiśczasukazująsięzbioryaforyzmówróżnychautorów
zrozmaitychepok.Przykatalogowaniuaforyzmówkierowanosię
jednakwięcejwyczuciemniżjakąśpowszechnieprzyjętądefinicją.
Stantenprzetrwałdochwiliobecnej.Możnawszakżewskazać
napewnecechycharakterystyczne,właściweaforyzmom.Sąnimi:
zwięzłość,uniwersalnośćtematyki,oryginalność.Aforyzmmadziałać
jakukłucieszpilką,jakświatłobłyskawicy.Zawdzięczatozwięzłości,
wyrażaniumyśliwkilkusłowach.Aforyzmmazwykleformęjednego
zdania;rzadziejkilkuzdań.Uniwersalnośćsprawia,żeaforyzmy–
niezależnieodczasupochodzenia–zachowująswojąaktualność
zuwaginazawartąwnichuniwersalnątematykę.Oryginalność
dotyczynietyletreści,ileraczejsposobujejwyrażenia.Chodzioto,
byjakiśproblemogólnoludzkiotrzymałfrapującąoprawęsłowną.
