Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
„Jakgdybytobyłaprawda…”Podejrzanyrealizm…
wypowiedziane-jakwyjaśniapierwszoosobowynarrator-przez
nnajpiękniejsząkobietęnaświecie”
,którejtwarzbyłagładkanjak
zróżowegowosku”
,anzamiastpalcówmiałaświecącepierścionki”
9
.
Rittnerzgrabniepowiązałwtymfragmenciesprzeczności:wołanie
owolnośćzuwięzieniemwkonwencjonalnejformie,wmasceluk-
susuidoskonałości.
TrzeciąkwestięRaszewskiukładawostrądychotomię.Tosprawa
warsztatudramatycznego.ZmysłobserwacyjnyRittnerapredyspo-
nowałgodotworzenianmałychdramatówmałychludzi”
10
,toteż
wwielkimuproszczeniumożnaorzec,żywiołemautorawinna
pozostaćestetykarealizmuwteatrze.Jednaknsposóbpodaniabył
[…]nietaki,dojakiegoprzyzwyczailiśmysięwnaszejliteraturze,
idącejodgawędywgórę”
11
.Zjednejstronyusytuowaniepisarza
pomiędzywiedeńskimwyrafinowaniemiulotnościąhabsburskiego
mituapozostawionąwprzeszłościpolskościąpozwalaoczekiwać
niejednoznacznościipsychologicznegozniuansowaniaproblema-
tyki,zdrugiejzaśstronykosmopolitycznyblichtr,atrakcyjność
modernistycznejnastrojowościinieukrywanepragnieniescenicz-
nychsukcesówdziałałyuwodzicielskonadramaturgaimogłygo
zaprowadzićnamanowceteatralnychschematówiprzerysowań
stylistycznych.RaszewskiczęśćspuściznyRittneraoceniabezwzględ-
nie:nRittnernapisałtakżekilkabardzozłychsztuk”12.Posypałysię
naautoragromyzafantastykę,symbolizm,epigońskąnastrojowość,
zabiegistylizacyjne.
Zanimpodejmępróbęprzewartościowaniawybranychdrama-
tówTadeuszaRittnera,balansującychnagranicykilkukonwencji:
realistycznej,modernistyczno-symbolistycznejigroteskowej,aoce-
[w:]T.Rittner,GłupiJakub.Komediawtrzechaktach;Wilkiwnocy.Komedia
wtrzechaktach,wstępioprac.Z.Raszewski,Wrocław1956,s.LXXXVII.
9
T.Rittner,Wobcymmieście,s.3.
10
Z.Raszewski,Wstęp,[w:]T.Rittner,Wmałymdomku,s.XXIII.
11
A.Grzymała-Siedlecki,TadeuszRittner,nListyzTeatru”1924,z.1,s.6.
12
Z.Raszewski,Wstęp,[w:]T.Rittner,Dramaty,t.1,s.21.