Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Jakgdybytobyłaprawda…”Podejrzanyrealizm…
29
tycznącharakterystykęwrażliwościartystówalboichdoświadczeń
twórczych.PrzecieżnietylkodlaWitkacegosztukabyłanświatem
isposobemistnienia”
25
,równieżniestraciłynawiarygodnościsłowa
parającegosiędwomazawodami-dramatopisarzaiministerialnego
urzędnika-TadeuszaRittnera:
Teatrjestczymśistotnymwmoimżyciu;jestzawszejeszczeczymśtak
uroczystymipełnymcudu,jakzalatmoichchłopięcych.Iuważamto
zaprawdziwąłaskę,żeztąbajkąstykamsiętakczęsto,ajednaknie
przestajeonabyćdlamniepełnącudubajką.
[…]Ajeślinajszczęśliwszyjestem,gdymogęzapaśćsięcałkiem
wtamtymświecie[podkr.S.B.],wtyminnym,któryjesttakim,
jakimgomiećpragnę.Gdywolnomipisaćto,comisiętylkozachce
26
.
nCzybyłodwóchRittnerów?”
27
.Skazanynateatralnysukces
realistainieumiejącyprzekroczyćfindesieclowychszablonówna-
strojowysymbolista?Lekturadramatówuznanychzasłabszedaje
domyślenia.
*
16września1902rokuwteatrzelwowskimodbyłasiępremierajed-
noaktówkiSąsiadka.Zgodniezreceptąnamodernistycznydramat
jednoaktowypisarzmaksymalnieograniczyłfabułę,skoncentrował
sięnaukazaniusytuacjigranicznej-śmiercidwóchmłodychludzi
naparyskimpoddaszu.Zdarzeniezamknąłwniewielkiejprze-
strzenijednegopokoju,eksponująctymsamymbiernośćpostaci
orazrządzącynimideterminizm;zbudowałnastrójwduchudéca-
dence,uchwyciłtendencjeówczesnejkultury.Reakcjerecenzentów
byłydosyćzgodne.NałamachnEchaMuzycznego,Teatralnego
25
Zob.M.Popiel,Światyartysty.Modernistyczneestetykitworzenia,Kraków2018,
26
s.17.
T.Rittner,Mojeżycie,s.9.
27
Z.Raszewski,Wstęp,[w:]T.Rittner,Dramaty,t.1,s.22.
