Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czasem,zbrakuwyobraźni,fizycyużywająsłówwznaczeniu,które
niemanicwspólnegozpierwotnym,imówiąnaprzykłado„kolorze”
czy„powabie”cząstkielementarnej.Jednakwprzypadku„spadku”
lub„spadania”chodzijednocześnieouogólnienieiuściślenie.
Spadanieiswoboda
PowróćmywięcdosaduNewtonów,podnieśmyzziemijabłko
irzućmyjenajdalej,jaktylkomożemy.Jeślimamychoćby
minimalnezdolnościatletyczne,wyrzuconejabłkowzniesiesię
napewnąwysokość,poczymopadnienaziemię.Nawetgdybyśmy
dorzutuzaangażowalimistrzaolimpijskiego,wynikbyłbytensam:
jabłkospadłobykilkadziesiątmetrówdalej,alebyspadło–takjak
każdeciałowyrzuconeprzezczłowieka.Rzeczjasna,gdybyśmymieli
nadludzkąsiłęSupermana,moglibyśmywyrzucićjabłko
wystarczającowysoko,bynieopadłonaZiemię,leczznalazłosię
natrajektoriipozwalającejmunajejokrążanie...jakKsiężyc.
Wyrzucamyprzecieżnaorbitęróżnegorodzajusatelity,zwane
„sztucznymi”(naturalnymjestKsiężyc),któresąodpowiednikami
jabłkawyrzuconegoprzezSupermana.Niespadają„naziemię”,
bosązawysoko.Alejednakspadają,bowfizyce„spadanie”toruch
podwpływemgrawitacji:wszystkieciała,naktóredziałatylko
przyciąganiegrawitacyjne,„spadają”,ściślejmówiąc–„spadają
swobodnie”.Jedynaróżnicazjabłkiempoleganatym,żenienatykają
sięnapowierzchnięZiemi.
Powiedzieliśmy,żeciałaspadająceswobodniepodlegajądziałaniu
tylkosiłyciążenia.Spadekjabłkazdrzewaniejestwięcnaprawdę
swobodny:podlegaonorównieżsiletarciawywieranejprzez
powietrze.NadłuższąmetęsztucznesatelityteżopadnąnaZiemię
zpowodutegosamegoefektu:mimożesąbardzowysoko,niekrążą
wpróżni,leczznajdująsięnadalwewnątrzziemskiejatmosfery(która
rozprzestrzeniasięnawetdotychwysokości),copowoduje
wyhamowywanieichruchuprzeztarcie.Gdybynieto,nazawsze
spadałybyswobodnie.
Pojęcie„spadkuswobodnego”odnosisięzatemdoprocesu
