Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Drukowanepiśmiennictwodniacodziennego”...
9
reakcjitakichwydawnictwnazmieniającesięwarunki,stosunkowoniska
cenaprodukcjiisprzedaży(należyjednakpodkreślić,żedlaczęścispo-
łeczeństwabyłyonezbytdrogie)orazrówniestosunkowowysokinakład
iłatwadystrybucja.Pozatym,cozawszebyłoistotnymwalorem,wydaw-
nictwatetrudnebyłydokontrolowaniaprzezwładześwieckieikościelne.
Wszystkotocharakteryzujedrukiulotnedodziś,czyniznichnietylko
doskonałyinstrumentpropagandy,reklamy,aleiszerokiejpromocjikul-
tury.Jednocześniejednakokreślasięjejakodrukipopularne,użytkowe,
częstooniskiejjakościtechnicznej,stosunkowotanie,dopierozczasem
bezpłatne.Zpowoduswojejkrótkotrwałejwartościużytkowejmiałyone
teżzazwyczajcharakterpraktycznylubokazjonalny.Początkowotrakto-
wanezszacunkiem,umieszczanenaścianachdomów,wgablotkachczy
wszafkach,zczasemstawałysiędrukaminajczęściejdojednorazowego
użytku,poprzeczytaniuwyrzucane,porzucane,niewartezachowania,
używanewtórniedoinnychcelów,awięcmałoteższanowane.
Mimoswojegopoważnegoznaczenianarynkuwydawniczym,dru-
kowanezazwyczajnakiepskimpapierze,pisaneczasemnazbytprostym
językiem,drukiulotnedługonieznajdowałymiejscawkolekcjachbiblio-
tekczywzbioracharchiwów.Wrazzupowszechnianiemsięszkolnictwa,
podnoszącymsiępoziomemalfabetyzacji,rozwojemprasyiwłącza-
niemsięcorazszerszychgrupspołecznychdożyciapolitycznego,kultura
XIXw.stawałasięcorazwyraźniejkulturądruku,aznaczeniedruków
ulotnychnarynkuwydawniczymstalerosło5.Nieszłotobynajmniej
wparzeztroskąopoprawęstanuichzachowaniaczyudostępnianiemdla
nichmiejscawbibliotekachiarchiwach.Poświęconesprawombłahym,
aleprzedewszystkimsprawiająceniemałekłopotyzeskatalogowaniem
lubumieszczeniemwokreślonychzespołach,niebyłyonedobrzewidzia-
neprzezbibliotekarzyiarchiwistów6.
Dopierowrazzrozwojembadańnadhistoriąspołecznątondrukowa-
nepiśmiennictwodniacodziennego”-jakjenazwałKarlSchottenloher-
zaczętopostrzegaćjakocenneźródłodobadaniażyciaspołecznego.Stało
siętakzresztąparadoksalnie,naprzekóropiniisamegoSchottenlohera,
5A.Mencwel,Antropologiasłowaihistoriakultury,[w:]Antropologiapisma.
Odteoriidopraktyki,red.Ph.Artiéres,P.Rodak,Warszawa2010,s.41.
6Otrudnościachtychcf.M.Kołodziejczak,Zagadnienieprzechowywaniaipo-
rządkowaniamateriałówulotnychwWojewódzkimArchiwumPaństwowymwŁodzi,
nArcheion”1957,t.27,s.35-46;M.Trojanowska,Wydawnictwaefemerycznewar-
chiwach-problemgromadzeniaiopracowywania.Artykułdyskusyjny,nArcheion”
2003,t.105,s.101.