Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
MagdalenaBaer
językowych-tocechybiologicznewarunkująichnazywanieiwystępowanie
wjęzyku.Ważnymelementemprzybadaniuokazujęzykowegojeststanowisko
wobecjęzykowegoobrazuświata,którereprezentujeJolantaMaćkiewiczwymie-
niającaopisowyaspektJOS,czyliokreślonysposóbodwzorowaniarzeczywistości
(Maćkiewicz,1999,8),choćzuwzględnieniem,żetotarzeczywistośćkreujejęzyk.
Cechybiologicznedanegogatunkusąwięcważnenietylkodlaspecjalistów
wdziedziniebotanikiizoologii.Wybraneznich,tenajbardziejreprezentatywne,
któresąnajszybciejdostrzegalneprzezludzkiezmysły,sąjakgdybynazwotwórcze,
przezcoznajdująswojeodzwierciedleniewnazwie,sąważnedlaprzeciętnego
użytkownikajęzyka.Wwiększościprzeciętnyużytkownikjęzykamożejednak
byćnieświadomyichwystępowaniawotaczającymświecie,ajedyniepowtarzać
istniejącyjużodpokoleńschematjęzykowo-kulturowy.Zawykorzystanietychcech
biologicznychwjęzykuodpowiadaskonwencjonalizowaneużycieibrakrefleksji
użytkownikównadpochodzeniemposzczególnychformjęzykowych.Uściślając,
cechybiologicznewielokrotniebyływażnedladawnychużytkownikówjęzyka,
którzypoprzezobserwacjęprzyrodęprzenosilidosystemukomunikowaniasię
swojespostrzeżenia,więcmożemyuznać,żetoprzyrodakształtowałajęzyk.
Wzwiązkuzpowyższymizałożeniamiwniniejszymartykulerefleksjązostanie
objętepostrzeganiedrzewa4lipa’jakookazujęzykowego,czyliopisjęzykowy
zuwzględnieniemcechbiologicznychprzedstawicielitegorodzajudrzew.Zapre-
zentowanyzostaniewachlarzcechbiologicznych,któreprzeciętnyużytkownik
językajestwstanieobjąćswojąpercepcją,aleniekonieczniepotrafiwytłumaczyć
powiązanietychżecechbiologicznychzuzusemjęzykowym.Ważnewopisiejest
teżwskazaniepowiązaniapomiędzyzmysłowympostrzeganiemrzeczywistości
przezczłowiekaacechamigatunku,któredziękitejpercepcjisąobecnewjęzyku
iczęstopojawiająsięwefrazeologii,onomastyceileksyce.
Dziękizmysłomczłowiekodbierabodźcezotaczającegogoświata,poznaje
rzeczywistośćwokółsiebie,możenazywaćrzeczyiistoty,któreznajdująsięwokół
niego,alemożetakże,dziękinabytejwiedzykulturowej,używaćpewnychokreśleń
bezwyjaśnieniaichpochodzenia,ajedyniedziękiuzusowijęzykowemu.Obecnie
wieleużyćnazwposzczególnychgatunkówirodzajówbiologicznychniezawsze
jestzrozumiałe,gdyżludzieniezastanawiająsięnadichbiologicznympodłożem
irecepcjąwjęzyku.Biorącpoduwagęprocentotrzymywanychzróżnychrecep-
torówinformacji,możnadokonaćdośćważnegopodziałuźródełpozyskiwania
ichprzezorganizm-wzrokok.80%,słuch15%,apozostałe5%przypadana
kolejnetrzyzmysły:dotyk,smakiwęch.Analizującdostępnywkorpusachjęzy-
kowychmateriałjęzykowy,którydotyczy4lipy’znajdującysięwtekstachgłównie
beletrystycznych(tekstyspecjalistycznezostałyodrzuconezuwaginacharakter
prowadzonychbadań),możnazauważyćpewienpowtarzającysięschematpercep-
cyjny,któryskutkujezakorzenianiemsięwjęzykukonkretnychużyćiskojarzeń.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
