Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.AmerykaŁacińskauprogutrzeciegostulecia…
17
Wsferzestosunkówmiędzynarodowychpowstałyuwarunkowaniasprzyjające
rozwojowimultilateralnegocharakterurelacjimiędzynarodowychwsferzepolityki,
gospodarki,rozwojuspołecznegoikultury.WAmeryceŁacińskiejprzejawiasięto
wożywieniuideilatynaoamerykanizmu,przyczymnieoznaczabynajmniejdystanso-
waniasięodUSA,przeciwniewyrażadążeniedoprzekształceniastosunkówmiędzy-
regionalnychnapółkulizachodniejinadaniaimwielostronnegocharakteru.Zatem
nowymultilateralizmwstosunkachmiędzynarodowychwtymregionieoznaczałby
ustanowienierównoważnych,symetrycznychstosunkówirozwiązywaniewspólnych
problemówwsposóbrealistyczny,zuwzględnieniemodmiennościpołudniaipół-
nocyAmeryki.19TymczasemstosunkipomiędzyrozwiniętymigospodarczoStanami
ZjednoczonymiirozwijającąsięAmerykąŁacińskąmającharakterasymetryczny.
Istniejąjednakżewspólneproblemy,którewskazująnapotencjałnegocjacyjny
państwlatynoamerykańskich.20ZnaczenieAmerykiŁacińskiejdlaUSAzasadza
sięnakoniecznościwspółpracywzakresieproblemówponadnarodowych,które
dotyczącałejpółkulizachodniej.Wymagająonepodejmowaniawspólnychustaleń
istosowaniarozwiązańwielostronnychwwieluróżnychkwestiachzwiązanych
zbezpieczeństwem,rozwojemgospodarczym,ochronąśrodowiskanaturalnegoczy
nielegalnąimigracjąludności.Państwaregionustojąprzedkoniecznościąsprostania
nowymwyzwaniomglobalnym,jak:bezpieczeństwożywnościowe,konkurencyjność
gospodarcza,zmianyklimatyczne,zorganizowanaprzestępczośćmiędzynarodowa.
NacharakteriobecnąkoncepcjębezpieczeństwawregionieAmerykiŁacińskiej
iKaraibówwywarływpływnoweuwarunkowaniazaistniałewlatach90.,przede
wszystkimprzywróceniedemokracjiiwładzycywilnej,atakżerozwójwspółpracy
gospodarczejipolitycznej,coprzyczyniłosięniewątpliwiedorozwiązaniaterytorial-
nychsporówwregionie.Zanikkonfliktuideologicznegoitransformacjapolityczna
państwlatynoamerykańskichspowodowałyzmianękoncepcjibezpieczeństwanaro-
dowegowposzczególnychkrajachorazwwymiarzeregionalnym.21AmerykaŁaciń-
skajestnajbardziejzdemilitaryzowanymnaświecieistabilnymregionem,wktórym
przesłankiwybuchukonfliktumiędzypaństwowegoniewielkie,pomimożeistnieje
wielenierozstrzygniętychjeszczesporówgranicznychiterytorialnych,jakkwestia
dostępuBoliwiidoPacyfiku,sporygranicznewAmeryceŚrodkowej,sporygraniczne
WenezuelizKolumbiąiGujaną.Państwaregionuprowadząotwartąpolitykęobronną
orazfinansowaniawydatkównacelezniązwiązane,modernizującsiłyzbrojne.
19K.Krzywicka,AmerykaŁacińskawobecglobalizacji,[w:]M.Pietraś(red.),Obliczaprocesówglo‑
balizacji,Lublin2002,s.269–285.
20Zob.A.F.Lowenthal,Delahegemoníaregionalalasrelacionesbilateralescomplejas:EstadosUnidos
yAméricaLatinaaprincipiosdelsigloXXI,“NuevaSociedad”,listopad–grudzień2006,nr206,s.63–77.
21Szerzej:F.RojasAravena,PanoramadelaseguridadenlaAméricadelSur,[w:]K.Bodemer,F.Rojas
Aravena(red.),LaseguridadenlasAméricas,Madrid–FrankfurtamMain2005,s.205–226.