Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.ARCHITEKTURADWORUPOLSKIEGO
Osymbolicedworupolskiegodecydowaływięcjegohistoria,specyfika
budowniczaiprzypisanemuznaczenianarodowe.Takiedworkitonietylko
wzór,ideakultywowanawliteraturze.Pobielonyparterowydommurowany
lubdrewnianyzobowiązkowymkolumnowymgankiemodfrontumiał
wymiarpatriotyczny.WXIXwiekuziemianiedobudowywalitakieportyki
doosiemnastowiecznychsiedzib,abydaćwyrazswojejprzynależnościnaro-
dowej.Symboldworubyłnatylesilny,żedodziśkreujewyobrażenianaten
temat.Architekturadworskanaterenachpolskichbyłajednakbardzobogata
-wyraztegoodnajdziemyrównieżwliteraturze.
2.Architekturaliterackiegodworu
ZliteraturyXIX-iXX-wiecznejmożemyodtworzyćzarównowygląddwor-
ków,jakisposóbichzorganizowania.Literackiobrazdworumożnaczasami
zrekonstruowaćtylkozoszczędnychinformacjipojawiającychsięgdzienie-
gdziewdanejpowieści,innymrazemzbardzoszczegółowychopisów.Sposób
ukazaniadworuwliteraturzenajlepiejzobrazująsłowasamychpisarzy.Dzięki
temuuzyskamyrodzajekfrazyjakobardzoobrazowegoiplastycznegoopisu
unaoczniającegoobiektwidziany,wtymprzypadkuarchitekturędworską.
Miejscemszczególnymwarchitekturzedworubyłganek.Wyróżniałygona
przykładlśniącebieląkolumnyczy-jesienią-czerwoneliścieoplatających
roślin.Tenwysuniętydoprzoduelementbudowliczęstobyłwidocznyjuż
zdaleka,zapraszałdoodwiedzin.Tamzradościąipodekscytowaniemwitano
przybyłychorazzesmutkiemichżegnano.Tamoczekiwanozeświatłem
nagości.DworkiopisanewXIX-iXX-wiecznejpolskiejproziemająprzed
wejściemówcharakterystycznydlaszlacheckichbudowliganek,niekiedy
drewniany,innymrazemmurowany.Wielkośćtakiejfrontowejprzybu-
dówkistanowiłaczęstoomajestacierezydencji,byładlaniejreprezenta-
cyjna.WNiezdołachdwórbyłtakdługi,żemiałnawetdwaganki.Naganek
mogłyprowadzićkamiennebądźceglaneschody.WksiążceJamdwórpolski
MaciejRydelpiszewręczotym,żebyłatocechawłaściwadlapolskiego
24