Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.ZAGADNIENIAWSTĘPNE
zesłuchuiczytanie,orazobieaktywne,tj.mówienieipisanie[ł].Tak
więcstopieńopanowaniaowychczterechsprawnościjęzykowych
możebyćróżnywobujęzykach,przyczymniektóreznich(sprawności)
mogąwyrażaćsięzerem.Toteżwłaściwiebędziemymiećdoczynienia
zszeregiemzjawiskkontynuatywnychidopieroichwypadkowada
ogólnystopieńbilingwizacji”(WoŹniakowski,1982,34).
NapodobnyaspektdwujęzycznościzwróciłuwagęF.Grosjean
(1989,1998),proponującpokazaniekompetencjijęzykowejosobydwu-
języcznejiinnychfunkcjijęzykowychnaskali,poktórejmożesięporu-
szaćdwujęzycznypozostającywtzw.bilingualmode(trybiedwujęzycz-
nym).Wedługtegoautorawbilingualmodemieszaniejęzykówizmiana
kodunormalneizrozumiałe,gdytakajestpotrzebajęzykowaikomu-
nikacyjna.Osobadwujęzycznaporuszasięodmonolingualmodedo
bilingualmodeswobodnie,gdyżjejsystemreprezentacjidladwóchjęzy-
kówjestinny.
Ważnąkwestią,częstopodnoszonąwliteraturzedotyczącejśrodowisk
dwujęzycznych,jestsubiektywnaocenadwujęzycznościzwiązana
zpróbąznalezieniaodpowiedzinapytanie:dojakiejspołecznościjęzy-
kowejprzynależyosobadwujęzyczna?Dlaosobydwujęzycznejodpo-
wiedŹnapytanieoto,którymjęzykiempotrafisięlepiejposługiwać,
bywaproblematyczna.Stąddlaniektórychbadaczyświadomośćwłas-
nejdwujęzycznościipoczucieprzynależnościdoobydwuspołeczności
językowychjestwogólenajważniejszymkryteriumocenykompetencji
osobydwujęzycznej(por.Jonekeit,Kielhöfer,1995).
Przytoczonetupoglądybadaczyukazujądwujęzycznośćwperspek-
tywiepsychologicznejwtymsensiemówimyobilingwizmieindy-
widualnym.Innymciekawymsposobemopisudwujęzycznościjest
ukazaniejejwperspektywiesocjologicznej,wtakichkrajachbowiem,
jakSzwecja,WielkaBrytaniaczyKanada,dwujęzyczność,anawetwielo-
języczność,stałysięnormą.Wtychkrajachmówimyobilingwizmie
społecznym.
Dwujęzycznośćmożebyćwreszcieformąkształcenianawszystkich
szczeblachedukacji.Wodróżnieniuoddwujęzycznościnaturalnej(natu-
ralorderofacquisition),jakarozwijasięnałoniespołecznościirodziny
dwujęzycznej,formadwujęzycznościkształtowanawsytuacjidydak-
tycznejzwanajestdwujęzycznościąsztuczną.