Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
atakżenaMazowszu,dorodzinksiążęcychróżnychdzielnicŚląskaorazPomorza.GrzegorzBłaszczyk,
któryzestawił17polsko-litewskichmałżeństwzawartychmiędzy1279a1496/1497r.,nazwałlitewskie
księżniczki
swoistymiambasadoramiLitwy[47].
Wnosiłyonekulturęswegokrajuijegoznajomość
doEuropynietylkoŚrodkowej,aleiZachodniej.Spektakularną„karierę”zrobiłopotomstwoAldony
–Anny,litewskiejżonyKazimierzaWielkiego.Młodszazjejcórek,Kunegunda,zostałażoną
Wittelsbacha,cesarzaLudwikaIVBawarskiego,awnuczka,Elżbieta,żonąKarolaIVLuksemburczyka,
królaczeskiegoicesarza.Zkoleicórkatejpary,Anna,jakożonaRyszardaIIzostałakrólowąAnglii[48].
WiększośćGiedyminowiczówienwychodziłajednakzaruskichksiążątlubwyznającychprawosławie
potomkówGiedymina.KilkaznichzasiadłonawielkoksiążęcymtronieRurykowiczówwMoskwie:córka
GiedyminaAnastazjaAugusta(zm.1345)poślubiłaSiemionaDumnego(zm.1353),HelenaOlgierdówna
(zm.1437)byłażonąWłodzimierza(zm.1410),aZofię(zm.1453),córkęWitolda,wydanozaWasyla
I(zm.1425)[49].
PrawosławieprzyjmowałytakżeGiedyminowiczównywydawanezaksiążątmołdawskich
iwołoskich[50].
Przechodzenienaprawosławieprzed1386r.członkówroduGiedyminowiczówmiałoistotneznaczenie
dlaichpozycjiwpaństwiepoprzyjęciukatolicyzmuprzezJagiełłęiLitwinów.Giedyminowicze
prawosławnipostrzeganibylijakoRusini,mimoswegopochodzeniazlitewskiegorodupanującego,
iwpaństwiedwuetnicznym,jakimbyłoWielkieKsięstwo,zuprzywilejowanąpozycjąLitwinów-katolików,
niemielidostępudonajwyższychurzędów.MarzenaLiedkewystąpiłaztezą,żesytuacjatakabyła
narękęJagiellonom,usuwałabowiemgroźnedlanichwspółzawodnictwoowładzęnaLitwie.Pokazała
naprzykładach,żewsparcieekonomicznebogatychGiedyminowiczówiichprzywiązanie
doprawosławiabyłopoważnąprzeszkodąwpostępachKościołakatolickiegonaziemiachruskich
WielkiegoKsięstwa[51].WyższośćkulturyruskiejnadlitewskąiatrakcyjnośćliturgiiKościoła
prawosławnegosprawiały,żeprzyjmującyjąLitwiniczęstozatracaliswojątożsamośćetniczną.Pytanie,
naileJagiełło,wybierajączwiązekzPolską,byłtegoświadomy,zbrakuźródeł,musipozostaćbez
odpowiedzi.
