Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skór,miodu.Częstodorachunkówrocznychdołączanoinstrukcjedlapodstaro-
ściegoiinnychurzędnikówfolwarcznych.
Stosunkowonajwięcejtrudnościwwykorzystaniunastręczająrachunkipie-
niężneprzychodówirozchodówwksięstwieklewańskim,tobowiemszcze-
gółowerozliczeniazurzędnikamiidotycząnajczęściejpropinacji,spławuzbo-
ża,wydatkówzanajempracownikówdniówkowychirzemieślnikóworazwy-
datkównazakupróżnychproduktów(papieru,śledzi,żelaza).
Różnorodnychinformacjidostarczyłatakżekorespondencjagospodarcza
Czartoryskich,mającaniekiedycharakterdoraźnychdyspozycji.Mieszczą
sięwniejrównieżinstruktarzeidyspozycjeekonomiczne
11.Wkorespon-
dencjitejznajdujesięwielecennychinformacjiodnoszącychsiębezpośred-
niodoposzczególnychspraw(gospodarczych,sądowych,onadużycia)oraz
regulującychfunkcjonowanieadministracji.
Wśródpozostałychmateriałówźródłowychwymienićnależysupliki
chłopskieimieszczańskie,kontraktyzarendarzamiizastawnikamiimate-
riałyluźne,np.umowyzrzemieślnikami.
PoszukiwaniawzbiorachArchiwumGłównegoAktDawnychprzyniosły
niespodziewanerezultaty.Okazałosię,żewśródmateriałówArchiwumPotoc-
kichznajdujesięniezwyklecennyzbiórmateriałówźródłowychodnoszących
siędostosunkówwłasnościowychwsizterenuksięstwaklewańskiego
12.
Stopieńwiarygodnościwykorzystywanychwpracytypówźródełjest
powszechnieustalonyiznany.Omówioneinwentarzeirachunkisporządza-
nonapodstawieogólnych,obowiązującychwówczaszasad
13.Pewnekwe-
stieszczegółowe,związanezprzydatnościąomawianychźródełdorozwią-
zywaniaokreślonychzagadnień,będąporuszanewtokuprzeprowadzania
odpowiednichrozwiązańmerytorycznych.
WyrazywdzięcznościskładamkierownictwuipracownikomBiblioteki
KsiążątCzartoryskichwKrakowie,aszczególniePanuJanuszowiNowakowi
zacenneuwagiiwskazówkiprzyopracowywaniumateriałuźródłowego.
———
———
11Wiadomościzawartewinstruktarzach(instrukcjachidyspozycjach)należytraktować
bardzoostrożnie,gdyżpraktykapokazujedużeodchylenia.Mimotoinstruktarzecennym
uzupełnieniemźródełtypustatystycznego,gdyżczęstopodająiwyjaśniająwieleproble-
mówtrudnychdorozszyfrowanianapodstawieinnychźródeł,por.Polskieinstruktarze
ekonomicznezkońcaXVIIizXVIIIw.,wyd.S.Pawlik,t.I,Kraków1915;B.Baranowski,
J.Leskiewiczowa,A.Keckowa,Wsprawiepublikacjiinstruktarzygospodarczych,„Kwar-
talnikHistoriiKulturyMaterialnej”(dalej:KHKM),t.4,1956,z.1.
12ArchiwumGłówneAktDawnych(dalej:AGAD),ArchiwumPotockich,sygn.203,k.25-38.
13Wybóroekonomiiziemiańskiey,polityczney,gospodarczey,żołnierskieyylekarskiey.
NaprzódzskładualboskarbuznakomitychsekretówOekonomiiZiemiańskieyJ.P.Ja-
kubaHaura,niegdyśnaWielkorządachKrakowskichyOekonomiachSamborskichoe-
konomauczynionyadlawygodyypożytkuludziwszelkiegostanuterazświeżoprze-
drukowany,Kraków1744.
10