Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zbrojnychwramachwdrożonegostanuwyjątkowego4.Rozwiązanietoniejestnowe,
bazujenahistorycznychdoświadczeniachijestrównieżspotykanewwieluinnychpań-
stwach.Trzebaprzyznać,żewsytuacjipoważnegokryzysumaracjonalneuzasadnie-
nie.„[…]Powagaarmiipolegazarównonajejaktualnejsilefizycznej,jakinaotacza-
jącymjąurokugrozyiniezwyciężalności.Wojsko,czyzebranewkoszarach,czyw
wielkichmasachprzeciągająceulicamimiast,jestdlawyobraźniprzeciętnegoczło-
wiekagroźnymuzmysłowieniemnajwyższejpotęgi,która,nawetniewystępującczyn-
nie,samymurokiemswejpotęgizmuszawszystkichdoposłuszeństwa”–pisałJózef
Piłsudski,wprawdzieoarmiicarskiej,leczuwypuklającistotnyiponadczasowypunkt
widzenia
5.Wielezależyprzytymodokoliczności–użycieżołnierzydopomocypo-
szkodowanympodczasklęskiżywiołowejniebudziwiększychwątpliwości,niekiedy
jestnawetoczekiwane.Wsytuacjizagrożeniazewnętrznego,azwłaszczamilitarnego,
wojskojestsiłą,przyktórejjednoczysięspołeczeństwo,widzącwniejnajbardziejpo-
żądanyśrodekobrony.
WprzypadkustanuwyjątkowegoSiłyZbrojneodgrywająjednakrolęwymusza-
niaprzestrzeganianormprawnychorazprzywracaniazaburzonegoporządkupublicz-
nego.Zadaniate,częstowykonywanewbezpośrednimkontakciezobywatelamiwła-
snegokraju,niekiedytakżewczasiewzburzeniaspołecznegolubkryzysupolitycz-
nego,zzałożenianietylkoniesąłatwe,leczmogąbyćnegatywnieodbieraneprzez
częśćopiniipublicznej.Użycieżołnierzydowykonywaniaczynności,doktórych–na
pierwszyrzutoka–niesąpowołani,zawszewiązałosięzpojawieniemsięunich
ogromnychnapięćmoralnych,zupełnieodmiennychodtych,którewystępująpodczas
działańwojennych.Właściwydobórpododdziałów,sposóbichwyszkolenia,wyzna-
czenierealnychzadańiuświadomienieżołnierzypodkątemczekającychichwyzwań,
mająogromneznaczeniedlasprawnościdziałańwojskaidlaograniczenianiepotrzeb-
nejeskalacjiprzemocy.Ważnejesttakżeodpowiednieprowadzeniedziałańinforma-
cyjnychwśródludnościcywilnejprzywykorzystaniuwszystkichdostępnychśrodków
wtymzakresie.
Celemgłównymniniejszejpublikacjijestpróbanaukowegoopisaniaprawnych,
historycznychorazoperacyjnychaspektówużyciaSiłZbrojnychRzeczypospolitejPol-
skiejwstaniewyjątkowym.Zamiaremautorajestbowiempowiązaniezesobąwspo-
mnianegorodzajustanunadzwyczajnego,charakteryzującegosięokreślonymisuro-
wymiobostrzeniami,zprzewidywaniamiodnośniedoaktywnościwojska,które„[…]
4Vide:u.o.s.wyj.,art.11.
5J.Piłsudski,Politykawalkiczynnej,[w:]J.Piłsudski,Pismazbiorowe.Wydaniepracdotychczasdru-
kiemogłoszonych,t.2,Warszawa1937,s.268.Niecowcześniejnapisałtakże,że:„[…]Przewaga
armiinadludnościąopierasięnietylkonatym,żewojskoposiadadziała,brońiamunicję,aludność
tegonieposiada,lecznacałymszereguinnychczynników:nasprawnejorganizacjiprzeciwstawiającej
sięniezorganizowanejmasie,naspecjalnychumiejętnościachżołnierzaijegokierowników,wreszcie
nabędącymwynikiemwyszkoleniausposobieniużołnierza,odróżniającymgoodczłowiekaspoza
szeregów”,ibidem,s.267.
8
