Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Działaniesąduzurzęduwprocesiecywilnym-analizapojęcia
cyinnychczynnościprocesowychwtympostępowaniu4.Organtakijest
bowiemwrazzuczestnikamipostępowaniajednymzjegopodmiotów
ioddziałujenajegoprzebiegizakończenie5.Sądwtymznaczeniuma
pozycjęnadrzędnąwzględeminnychuczestnikówpostępowania,gdyż
wyłącznieonkierujepostępowaniemijakojedynydecydujeozakoń-
czeniupostępowania6.Stanowitymsamymcentralnyelementkażdego
sądowegopostępowaniacywilnego.Wszystkieczynnościpostępowania
sądokonywanebądźprzezsąd(jegoorgany),bądźprzezstronyiinne
podmiotywobecsądu7.
Szczególnarolasądujakopodmiotupostępowaniawynikazfaktu,
żejestjednocześnieorganemwładzypaństwowej,któremupowierzono
przeprowadzenieczynnościzwiązanychzpostępowaniemcywilnym8.
Ztegowzględuaktywnośćsąduwprocesiemożnaoceniaćzdwóchpunk-
tówwidzenia.Popierwsze,zpunktuwidzeniaprocesowego,czylipra-
widłowościczynnościpodejmowanychwpostępowaniuprzezsądjako
podmiottegopostępowaniaorazracjonalnościtychczynnościzewzglę-
dunaustaloneceleprocesu.Zdrugiejnatomiaststrony,działalnośćsądu
wprocesiemożebyćtakżeocenianazpunktuwidzeniaustrojowego,czyli
wykonywaniaprzeztenorganpaństwaswojejszczególnejfunkcji,którą
jestsprawowaniewymiarusprawiedliwości9.Pierwszyaspektdziałalności
sądumacharakterdynamicznyiwiążesięprzedewszystkimzodpowied-
nimstosowaniemprzezsądnormprocesowych.Głównietospojrzeniena
aktywnośćsądujestprzedmiotemzainteresowanianiniejszejmonografii,
gdyżsłużyonowyznaczeniuzakresuaktywnościsąduwsferzegromadze-
niamateriałuprocesowegowtokupostępowaniacywilnego.Drugiaspekt
4
T.Ereciński,J.Gudowski(red.),J.Iwulski,Komentarzdoprawaoustrojusądówpowszechnych
iustawyoKrajowejRadzieSądownictwa,Warszawa2002,s.22.
5
Odnosisiętoprzedewszystkimdosferygromadzeniamateriałufaktycznegoiustalania
podstawyfaktycznejrozstrzygnięcia.JaktrafniezauważaZ.ResichUSąd,będącjednymzpodmio-
tówwystępującychwprocesiecywilnym,wzakresieustalaniastanufaktycznegosprawywystępuje
zarównowcharakterze,wktórympozycjajegojestzbliżonadopozycjiinnychpodmiotów,jak
równieżwinnymjeszczecharakterze,właściwymtylkojemu”.(Z.Resich,Poznanieprawdywprocesie
cywilnym,Warszawa1958,s.46).Wewcześniejszejliteraturzepor.A.Balasits,Ot.zw.materyalnem
kierownictwiesędziowskiemwprocesiecywilnym,CPE1900,t.1,s.423.
6
Z.Resich,Podmiotyprocesuwnowymkodeksiepostępowaniacywilnego,NP1966,nr2,s.139;
E.Wengerek,Przyczynyizakresaktywnościsędziegowpolskimprocesiecywilnym,SI1976,t.5,s.39–40.
7
E.Waśkowski,Systemprocesucywilnego,Wilno1932,s.111.
8
M.Waligórski,Procescywilny.Funkcjaistrukturaprocesu,Warszawa1947,s.217;W.Siedlec-
ki,Istotaprocesucywilnegozpunktuwidzeniapaństwaijednostki,PiP1947,nr7–8,s.56;Z.Świeboda,
Sądjakoorganegzekucyjny,Warszawa1980,s.8.
9
B.Bladowski,Metodykapracysędziegowsprawachcywilnych,Kraków1999,s.17.
20
