Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Działaniesąduzurzęduwprocesiecywilnym-analizapojęcia
golubsądwezwany(art.239k.p.c.).Wszystkieteorganydokonujączyn-
nościwpostępowaniucywilnym,choćformalnieniemożnazaliczyćich
dowąskoujmowanegopojęciasądu15.Jesttorezultatpełnieniaprzezsę-
dziegorozmaitychfunkcjiwynikającychzmetodykijegopracy16.Wydaje
sięjednak,żedlapotrzebniniejszejanalizypojęciedziałaniasąduzurzędu
niemożebyćograniczonewyłączniedosądujakoorganuorzekającego,
leczmusinimbyćobjętatakżeaktywnośćwskazanychorganówsądo-
wych.Aktywnośćsąduwpostępowaniujestprzeciwstawieniemaktyw-
nościstroniinnychuczestnikówpostępowaniaimożebyćdokonywanaze
względówpraktycznychprzezrozmaiteorganywznaczeniuustrojowym
lubprocesowym,coniezmieniajednakfaktu,żeaktywnośćtamajedna-
kowycharakterisłużypodobnemucelowi.Maonanaceluzapewnienie
przeprowadzeniaprawidłowegopostępowaniaiwydaniaprawidłowe-
gorozstrzygnięciawsprawie.Wielośćpodmiotówwystępującychwtej
funkcjijestnajczęściejwynikiemjedynieuwarunkowańorganizacyjnych
iograniczeńtechnicznych.Możerównieżwynikaćztradycji17lubzko-
niecznościzapewnieniaekonomiipostępowaniaiwłaściwegopodziału
pracywtrakciepostępowania18.Ztegowzględuprzezdziałaniesądu
zurzędunależyrozumiećdziałanienietylkosądujakoorganuorzekają-
cego,czylirozstrzygającegosprawę–choćtoujęciejestdominujące–lecz
takżeinnychorganówsądowych,któreuczestnicząwsprawowanejprzez
sądyfunkcjiwymiarusprawiedliwości.
Należyjednakzaznaczyć,żezewzględunaograniczeniezakresutej
monografiidoproblematykidziałaniasąduzurzęduwsferzeustalania
podstawyfaktycznejrozstrzygnięcia,oboksąduwznaczeniuprocesowym,
największywpływnajejukształtowaniebędziemiałprzewodniczącypo-
siedzeniasądowego,którysprawujetzw.materialnekierownictworozpra-
15
Sąddokonujeczynnościnajczęściejwdrodzeorzeczeń(postanowieńlubwyroków),na-
tomiastprzewodniczącyiinneorganysądowewdrodzezarządzeń.Nieścisłejestwięczawarte
wniektórychprzepisachsformułowanieUsądzarządzi”.Wtakichprzypadkachchodziopostano-
wieniesądu(por.K.Schulbaum,Opostanowieniachizarządzeniachwedługk.p.c.,GłosPrawa1933,nr5,
s.289in.;W.Broniewicz,Wkwestiizarządzeńsąduwpostępowaniucywilnym,NP1972,nr7–8,s.1138;
odmiennieS.Lizer,Wkwestiizarządzeńsąduwpostępowaniucywilnym,NP1973,nr7–8,s.1091).
16
B.Bladowski,Kierownictwosędziowskiepostępowaniemcywilnym,NP1984,nr4,s.30;B.Bla-
dowski,Metodyka...,s.19;H.Pietrzkowski,Zarysmetodykipracysędziegowsprawachcywilnych,War-
szawa2005,s.13.
17
NaaspekttenwstosunkudofunkcjiprzewodniczącegowydziałuzwracauwagęS.Go-
dlewski,Rolaprzewodniczącegowprocesiecywilnymaunifikacjawymiarusprawiedliwości,GłosSądow-
nictwa1936,nr6,s.460.
18
M.Waligórski,Proces...,s.219.
22
