Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zastowarzyszeniewzajemnegopopieraniasięaferzystów,jeszczeinni
mająmasonówzanieszkodliwychdziwakówifantastów.
Wybitnyfrancuskimasonosiemnastegowiekutakokreśliłcele
bractwa,doktóregonależał:
„Połączyćchcemywszystkichludziumysłuświatłego,obyczajów
słodkich,humoruprzyjemnego,nietylkomiłościądosztukpięknych,
leczdalekobardziejwszelkimizasadamicnoty,naukiireligii:interes
towarzystwastajesiętusprawącałegorodzajuludzkiego:wszystkie
narodymogączerpaćtutajgruntownąwiedzę;poddaniwszystkich
państwnauczyćsięmogąwzajemnejmiłości,niewyrzekającsięswej
ojczyzny...”
Brzmitoładnie,alebardzoogólnikowo.Przyjrzyjmysięwięc
dokładniej,czymbyływtedylożeidlaczegoodniosłytak
oszałamiającysukces.OtóżwówczesnejAngliilożawolnomularska
byłajedynymmiejscem,gdzienazasadziecałkowitejrówności
nawiązaćmogliprzyjaznydialogludzierozdzieleniprzezodmienne
religie,wrogiesobieopcjepolityczne,przynależnidoróżnychstanów,
klasspołecznychizawodów.Spotykalisięoniwlożachpoto,aby
doskonalićswąosobowośćiwatmosferzebraterstwa—podczas
sugestywnych,trafiającychdoserciwyobraźniobrządków—mówić
osprawach,któreichłączą.
Ocelachizadaniachmasoneriimówiprzekonywującoregulamin
warszawskiejlożymasońskiej„TarczaPółnocna”,spisanywlatach
osiemdziesiątychosiemnastegowieku.Czytamywnim,żecelem
wolnomularstwajest„udoskonalenieczłowiekapodkażdym
względem:wporządkuspołecznym,ćwiczącgowcnotach
obywatelskichinaginającjegowolędoprzyzwoitejirozsądnej
karności;wporządkumoralnym,rozwijającjegozdolnościumysłowe
izmysłowe.Świateł,którychjestskarbnicą,udzielastopniowo
zprzyboremalegorii,pożytecznejtajemniczościizmajestatem
symboliki”.
Wpolskimdrukuwolnomularskimzroku1777czytamy,iżcelem
masoneriijest„przywieśćludzidoduchapokojuibraterstwabez
mieszaniagodnościimajątku”i„zjednoczyćpodzielonesiły
doczynieniadobrzezwiększąskutecznościąisposobemtrwalszym
igruntowniejszym”;zaśgorliwymasonipatriota,pisarz,poeta
