Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Domrodzinny
wszystkiegodorabiać,myśmyjużbylizagospodarowani.Wszystkiego
dokładnieniewiedzieli,zanimsięprzystosowalidożyciamiastowego.
Mójojciecteżsięzmienił,wziąłprzykładodmiastowejkobiety.
Kobieta,uri1913,terkociarka(AZEB1585)
MatkapochodziłazKalinakołoŁodzi,ojciecmieszkałkołoRzgowa.Ojciec
pracowałwŁodziuGajera[Geyera]9.Najpierwdochodziłdopracy,ajak
dostałstałąpracęimieszkanie,ożeniłsięzmatkąisprowadziłdoŁodzi.
RodzicezapoznalisięwŁodzi.Najpierwmieliprywatnejednoizbowe
wynajętemieszkanie.Byłonasrazemzrodzicamisześcioro.
Mężczyzna,uri1905,mistrzprzędzalnik(AZEB1604)
MamabyłazeZłotnik,ojcieczWiskitna.PobralisięwŁodzi,pracowali
razemwwidzewskiejmanufakturze
10
.Byłonaspodobnoosiemnaścioro,
alejapamiętamdziewięcioro.Rodzicemieszkaliwdomachfabrycznych
Kunitzera11.[ł]Zapoznawanosięnazabawach,nasalachtańca.Mnie
zapoznałakoleżankazeswoimkuzynem.Mążpracowałwmagazyniego-
towychtowarów.Potembyłchorynapłucaipracowałjakowoźny.
Kobieta,uri1902,przewijaczka(AZEB1603)
UrodziłemsięwŁodzi.RodzicezamłoduprzyjechalidoŁodzi,matka
zokolicKutna,ojcieczokolicTomaszowa.Niemielipracynawsi,przy-
jechalidofabryki.[ł]Byłonassześciorodzieci.Obojerodzicepracowali
29
9
LudwikGeyer(1805–1869),przemysłowiec,jedenzpionierówrozwojuprzemysłuwłókienniczego
wŁodziiwPolsce,właścicielpierwszejfabrykiwłókienniczejonapędzieparowymwKrólestwiePolskim.
WIpoł.XIXw.fabrykaL.Geyerabyłakompletnymzakłademprowadzącymwszystkiedziałyprodukcji
bawełnianej:przędzalnię,tkalnię,drukarnię,farbiarnięiwykańczalnię.Okresnajwiększejprosperity
przedsiębiorstwa,kiedypracowałowpełnymcykluprodukcyjnymibyłowpełnizmechanizowane
(ztrzemamaszynamiparowymi),tolata1848–1853.NiepowodzeniafnansowezmusiłyL.Geyera
doprzekazaniazadłużonejfrmywobceręce.Jednaksynowieprzemysłowcaodzyskalijąiponownie
rozwinęliprodukcję.W1886r.utworzylispółkęakcyjnąi,wuznaniuzasługojca,nadalijejnazwę:Za-
kładyPrzemysłuBawełnianegoLudwikGeyerS.A.Wokresiemiędzywojennymwielowydziałowe
przedsiębiorstwozatrudniało4250osób.Ibidem,s.252–253.
10
WidzewskaManufaktura–nazwaprzedsiębiorstwabawełnianegonadanaw1910r.Wcześniej,
od1895r.,byłotoTowarzystwoAkcyjneManufakturyBawełnianejHeinzeliKunitzer,któregoakcjo-
nariuszamibylidwajznaczącyłódzcyprzedsiębiorcy:JuliuszHeinzel(1834–1895)iJuliuszKunitzer
(1843–1905).Początkowofabrykazatrudniała530robotników,w1894r.pracowałoich1020,natomiast
w1900r.liczbapracownikówwzrosłado3320.Wokresiemiędzywojennymgłównymiakcjonariuszami
zostaliOskarKohn(1870–1961,wł.OszerKon)ijegorodzina.O.Kohnstałsięwłaścicielemwiększo-
ściowymakcjiWidzewskiejManufakturyjużnapoczątkuIwojnyświatowej,zczasemobjąłstanowisko
prezesa.Podjegozarządemdwukrotnieogłaszanoupadłośćspółki.Wlatach1939–1945Widzewska
ManufakturazostaławłączonadokoncernuskładowegoHermanaGoeringa.Ibidem,s.212–213;
L.Skrzydło,Rodyfabrykanckie,Łódź1999,s.19–20.
11
Domkikunitzerowskie(in.osiedlekunitzerowskie)–osiedledrewnianychdomówfamilijnych
budowaneodkońcaXIXw.dlarobotnikówzatrudnionychwprzedsiębiorstwieJ.HeinzlaiJ.Kunitzera.
W1901r.osiedleskładałosięze158domówdrewnianychiośmiumurowanych(1585izb).
