Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział
1
HANNAKRAUZE-SIKORSKA
Determinantyfizycznegoipsycho-
społecznegorozwojumałegodziecka
Słowaklucze:okresniemowlęcy,wczesnyrozwój,zadaniarozwojowe,więź
dziecko–opiekun
Wstęp
Autorzypublikacjizajmującychsięproblematykąrozwojudzieckapodkreś-
lają,że„rozwójjestprocesemzmiany,wktórymdzieckokonstruujeiuczy
sięwykorzystywaćcorazbardziejzłożonepoziomyporuszaniasię,myśle-
nia,odczuwaniaiodnoszeniasiędoinnych.Celemprocesurozwojustajesię
więc(ł)poszukiwanieidoskonaleniestrategiiradzeniasobiewzmieniają-
cymsięotoczeniu”1.
Okreswczesnegoipoczątekśredniegodzieciństwatojednaknietylko
zwykłyczas,wktórymtworząsiępierwszewięzi,dzieckopoznajesiebie,
innychludziiotaczającyświat,eksploruje,eksperymentujeisprawdza,to
przedewszystkimczas,gdywszystkiezdobyteprzezniedoświadczeniasta-
jąsięprototypempóźniejszychrelacjizeświatem,innymiisamymsobą.To
wtymokresiewzajemnesprzężeniedzieckaijegośrodowiskapozwalakon-
stytuowaćsię„istociewielowymiarowej”,dlaktórejcharakterystycznesą
czterystałewspółrzędneludzkiejnatury.Współrzędnete,jakwskazujeJoel
deRosnay2,określaskładnikbiologiczny(jegojednostkąjestorganizm),in-
telektualnyizachowaniowy(jednostkąjesttuosoba),społecznyirelatywny
(jednostkątegoskładnikajestobywatel)orazsymboliczny,któregojednost-
kąjestistota.
Wtakimujęciunieznajdująodzwierciedleniaaniteorieopisującedziec-
kowkategoriach„kuliwosku”,którąmodelująsiłyzewnętrzne,aniteorie,
wktórychobrazwczesnegorozwojuujmujesięjakoprocesprzebiegający
wedługokreślonegoporządku,dającymożliwośćujawnianiasięwrodzo-
nymzdolnościomwnieznacznymstopniuuzależnionymodkontaktów
---
---
---
---
---
---
---
---
1M.Karwowska-Struczyk,Niszeekologicznearozwójdziecka,Warszawa2000,s.14.
2J.deRosnay,Makroskop.Próbawizjiglobalnej,Warszawa1982,s.320.
