Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
elementów,położenia,kierunku,wielkości,proporcji,rozmieszczeniaitp.);
zdolnośćprzetwarzaniaobrazugraficznegonaobrazruchudynamicznego(obejmuje
topamięćruchowąikoordynacjęwzrokowo-ruchową);
orientacjaprzestrzenna(umiejętnośćrozmieszczeniaznakównapapierze
zzachowaniemkierunkuorazodstępówmiędzyliniami,literami,wyrazami
izdaniami);
integracjaruchówręki(współdziałanieruchówramienia,przedramienia,nadgarstka,
dłoniipalcówwakciepisania);
szybkośćodtwarzaniaznakówgraficznych(tempopracy,odpowiednienapięcie
mięśniowe);
gotowośćnawykonaniezadania(zdolnośćpokonywaniatrudności);
wytrwałośćwwykonywaniuzadania(aspektmotywacyjno-wolicjonalny);
zdolnośćdosamokontroliiautoocenyjakocennegoźródłaosobistychdoświadczeń
isatysfakcji14.
Powyższecechygotowościdonaukipisaniazakorzenionewsemantycegotowości
szkolnej,jednakwyraźnieuwidocznionajestwnichistotamotorycznościdziecka,
awięcjegosferafizyczna.Bezsprawnościrękiikoordynacjijejruchównaukapisania
zawszebędzietrudniejsza,amożenawetniemożliwazewzględunaaspekt
poprawnościkształtówgrafemówiintegralnośćruchówręki.Potwierdzatozatem
znaczenierozwojuruchowegownauce,wszczególnościtegojegoelementu,jakimjest
umiejętnośćpisania.Bezumiejętnościczytaniaipisaniajakakolwieknaukabyłaby
nierealna,abezwspółdziałanialudzkichczynnościnamiaręwspółczesnychwymagań
ioczekiwańczłowiekaniemożliwainieosiągalna.
Dawniejeksponowanogotowośćdonaukiczytaniaipisaniatylkowpoczątkowych
klasachnaukiszkolnej,traktującjakobazęnaukiwszkolewogóle.Obecnie
odojrzałościdoczytaniaipisaniamówisięnawszystkichetapachedukacjidziecka,
stądszczególnegoznaczenianabieraokreśleniedojrzałościdonaukiczytania
ipisaniajakointegralnejczęściszerokorozumianejdojrzałościszkolnej.Wniej
tomożnawyodrębnićinnerodzajedojrzałości,takiejak:gotowość
psychomotoryczna(sprawnośćanalizatorów:wzrokowego,słuchowego,
kinestetyczno-ruchowego,aparaturuchowego,sprawnośćmanualna),gotowość
słownikowo-pojęciowa(myślenieicałyzasóbpojęciowyisłownikowy)oraz
emocjonalno-motywacyjna(umiejętnośćwpływanianapostawęwstosunku
dokształtowanychumiejętnościiradzeniasobiezproblemamiwpisanymiwproces
uczeniasię)15.
Okresprzedszkolnytoswoistyetaprozwojumowyijęzykadziecka,zarówno
wwymiarzeilościowym,jakijakościowym.Znaczniepowiększasięzasóbsłów
używanychprzezdzieckoorazwzbogacaichsemantycznyaspekt,dlategocoraz
częściejużywaonosłównowychwodpowiednimkontekście.Wyraźnieuwidoczniająsię
logicznośćwypowiedziorazjejgramatyczność,coświadczyodojrzewaniudziecka
wtymzakresie.Najakośćrozwojumowyijęzykawpływateżumiejętność
porozumiewaniasięzludźmi,nawetdorosłymi,apłynnośćwypowiedziwskazuje
nacorazwyższystopieńosiąganejgotowościszkolnej.Prawidłoworozwiniętapercepcja
iekspresjamowywpływająnaosiąganiesukcesówwnauceczytaniaipisania,
atozkoleinadojrzałośćwtymaspekcie,coczynizprzedszkolainstytucję
odpowiedzialnązawchodzeniedzieckanapożądaneetapyrozwojowe,zaprawidłowe
przygotowaniedopodjęcianaukiwszkole.Dzieciwłaściwienietrzebauczyćjęzyka,
ajedyniedonichmówić16.
Mówieniedodzieckaizdzieckiemjęzykiemwyraźnym,bogatympojęciowo
itreściowo,rozwiniętym,bezniepotrzebnychzdrobnieńispieszczeń,poprawnym
gramatyczniejestniezwykleistotnedlajegorozwojuisprawności.Dojrzałośćdonauki
czytaniaipisaniawiążesięzrozumieniemtychczynnościjakoformporozumiewania
sięjęzykowego,asubstancjątegoporozumiewaniasięjestpismo,czylilinearnyciąg