Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WiesławaKorzeniowska
Dzieckowświeciedorosłych
naprzestrzenidziejów
Sformułowaniepowyższegotytułuzdasiębyćniezbytsensowne,gdyżniemainnej
możliwości:dzieckozawszefunkcjonowało,funkcjonujeibędziefunkcjonowało
wświeciedorosłych.Ajednakówświatdorosłychstwarzałistwarzadzieckuróżne
warunkibytowania.
ZperspektywywartościowańtypowychdlaEuropywiekówXXiXXI,zperspektywy
postrzeganiafunkcjirodzinyimiejscawniejdziecka-minionestulecianiezawsze
byłydzieckuprzyjazne(chociażwówczesnychkulturachnegatywnieocenianeprzez
naspostrzeganiedzieckastanowiłojedenzelementówtypowychdladanegoetapu
rozwojucywilizacyjnego,atakżeelementswegorodzajustrategiipaństwowej).Oile
wcywilizacjachnajstarszych(Sumerowie,Izraelici)dzieckostanowiłowartośćwyjąt-
kową;wychowywanewrodzinie,przeznajbliższychotrzymywałotowszystko,co
możnabyłowtedydzieckuzapewnić-łączniezmiłościąiserdecznością,tojuż
wcywilizacjistarożytnejHelladyznajdujemyprzykładcałkowitegoodejściaodtakiego
postrzeganiapotrzebmłodegopokolenia.PrzytoczyćtumożnastarożytnąSpartę,
największehelleńskiemiasto-państwo(utworzoneprzezplemionaDorówzziemlu-
dówpodbitych),któregogłównymcelembyłokształtowaniemłodegopokoleniapod
kątemmilitarnejprzydatności,mającegotrzymaćwryzachnacjesobiepodporządko-
wane.Abyosiągnąćtecechy,organizowanowychowaniemłodzieżywyłączniedla
celówpaństwaidlapotrzebwojny.Niebiorącpoduwagęindywidualności,żadnych
zdolności,wychowywanogromadniebezosobowesługipaństwaijegoidei1.Dziecko
otrzymywałotamnieto,comusięnależało,aleto,costanowićmogłoojegoprzydat-
nościdlapaństwa.Truizmembędzieprzypominanieetapówjegowychowywania,nie
mającychnicwspólnegoztypowymżyciemrodzinnym,czułością,serdecznościąwo-
becdziecka.Wychowaniedziecispartańskich,jakpisałLikurg,nniebywałowmocy
rodziców”2-odpierwszejbowiemchwilisamodzielnegożyciaoichlosachdecydowa-
łopaństwo.
———
————
——
1S.Kot:Historiawychowania.T.I.Warszawa,WydawnictwoAkademickienŻak”,1994,s.34.
2Wychowaniewstarożytności.LikurgjakoorganizatorwychowaniawSparcie.W:Źródładodziejówwychowa-
niaimyślipedagogicznej.WyborudokonałiopracowałS.Wołoszyn.T.I.Warszawa,PWN,1965,s.9.