Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Dzieckowświecieinnowacyjnejedukacji,współdziałaniaiwartości–tomII
czyćjednaktrzeba,żejużwtedymożnabyłozauważyćdwatypyrodziców,tj.takich,
którzystawialidobrodzieckanapierwszymmiejscu,oraztych,dlaktórychliczyłysię
okolicznościnaturymaterialnej,trendyspołeczno-towarzyskieorazwłasnawygoda.
Częstonapostrzeganiedzieckawróżnychśrodowiskachwpływmiałystosunkieko-
nomiczno-społeczneitzw.modnetendencje-szczególniedająceznaćosobiewnie-
którychkrajachEuropyZachodniej,naobszarachrozwijającychsięgospodarczo
znacznieszybciejniżobszaryEuropyWschodniej.Rozwójtenspowodowanybyłeks-
pansjąkolonialnągłównychpaństwkontynentu,przeobrażeniamigospodarczymi.
Wrazztymiprzemianaminastępowaćzaczęłyzmianywmentalnościludzi,także
wnarastaniutzw.interesownościwarunkującejpostrzeganiedzieckairzutującejna
postrzeganiejegopotrzeb.
JużwwiekuXIIIweFrancjiupowszechniłsięzwyczaj(znanywstarożytnościiwy-
stępującywewszystkichkulturach)płatnegokarmieniadzieci,czylioddawanianowo-
arystokratycznych(idoXVIwiekuutrzymywałsiętylkowtymśrodowisku),tojednak
zbiegiemczasunmoda”zaczęłaprzemieszczaćsiękuniższymwarstwomspołecznym
(główniejednakmiejskim),awysyłaniedziecidomamekstawałosięzjawiskiemtak
niejszemieszczanki(najbiedniejsizatrzymywalidzieciprzysobie),szlachciankinaśla-
dującearystokratkiiwtensposóbdemonstrującewłasnąniezależnośćipotrzebęby-
ciałoryginalnąinowoczesną.Zaznaczyćtrzeba,żeoilewrodzinacharystokratycz-
nychdecyzjetebyłykwestiąwygodymatki,modyitzw.konwenansówspołecznych,to
wrodzinachmieszczańskich-rzemieślniczychczykupieckich-stanowiłyczęsto
rezultatsytuacjimaterialnejibyływyboremtzw.koniecznościżyciowej,np.gdykobie-
tabyłazwiązanabezpośredniozpracąmężalubgdypodejmowałająosobiście
(np.wmanufakturachwłókienniczych).Częstobowiemwysłaniedzieckadomamki
byłomniejkosztowneniżzatrudnienie(wmiejsceżonyprowadzącejnp.skleppieka-
rza,rzeźnika,kapelusznika)nowegopracownika.Korzystaniezmamkibyłoteżbar-
dziejekonomicznymrozwiązaniem,gdyzrezygnowaćzpracymusiałabykobietaza-
trudnionawwarsztacierzemieślniczym(np.motaczkajedwabiu,hafciarka,tkaczka,
przędzarka,handlarkawarzywamiiowocaminatarguitp.).Okolicznościnaturymate-
rialnejipostawawspólnoty,zktórejkobietytesięwywodziły,zmuszałyjezatemdo
tradycyjnymzachodnimspołeczeństwiemieszczańskim,waloryzującymmężczyznę,
awięcmęża,byłosprawąnormalną,żejegointeresybyłydlażonyważniejszeniżpo-
trzebydziecka.Faktemjest,żepozbywszysięwtensposóbdziecka,częstozrywano
znimcałkowiciekontakt,pozostawiającdzieckoumamkinazawsze.Niezadawano
sobietrudu,abymiećstałeinformacjeostaniezdrowiadziecka,awprzypadkujego
śmierci-niezawszeuczestniczonowpogrzebie.Mamkiprzyjmującezbytwieledzieci
nawykarmienie(costanowiłodlanichjedyneźródłodochodu)siłąrzeczyskazywały
———
————
——
29E.Badinter:Historiamiłościmacierzyńskiej…,s.40.Wspominateżonimśw.Augustyn-takżekarmiony
przezmamkę.Św.Augustyn:Wyznania…,s.5.
30E.Badinter:Historiamiłościmacierzyńskiej…,s.49.
31Tamże,s.55.