Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Dzieckowświecieinnowacyjnejedukacji,współdziałaniaiwartości–tomII
zowaliwedukowaniudziecizwyższychsfer,dostosowującdotegoprogramyswoich
.Ariésankształceniemłodychumysłów”stanowiłojedenzprzeja-
wówwielkiegoumoralnienialudzi.Wedługniegoteżmiłośćrodzicielskawyrażałasię
właśniewrandze,jakąprzyznawanoedukacji-costanowiłodowóduznaniadziecka
bypozbyćsiędziecka:nKiedydzieckojestwszkole,niemusimynadnimczuwać.
Faktemjest,żetenrytmedukowaniaiwychowania,utrwalonywwiekachXVI
iXVII,stałsięwwyższychwarstwachobowiązującątradycją,którejjużniktniebył
wstaniesięoprzeć,aktóraprzetrwaładoczasównamwspółczesnych.
Odtychpostawdiametralnieróżniłosięśrodowiskochłopskie-bezwzględunakraj
imiejscewEuropie.Należypamiętać,żespołeczeństwoeuropejskiewXVIIstuleciu
miałocharakterrolniczy,auprawarolibyłagłównymzajęciemiźródłemutrzymania
większościludzi.Wprawdzieopierałosięononawielkiejwłasnościziemskiejipodpo-
rządkowanebyłowłaścicielowi,tojednakzwyczajeiwartościtypowedlategośrodo-
wiskabyłydlaniegotypoweinieulegałymodnymtrendom.Toteżwkwestiipodrzu-
caniadziecimamkomnawetwieśniaczki,którymwarunkimaterialneumożliwiałyby
takiedecyzje-niekorzystałyztychmożliwości.Związanezeswoimśrodowiskiem
pozostawaływierneswemupowołaniu,karmieniupiersiąiobowiązkommacierzyń-
skim.Zresztąrzadkoopuszczałyswegospodarstwoczydom,niedopuszczałydosiebie
myśli,byopuścićswojeniemowlę(cowśrodowiskutymbyłobywyjątkowoźlewi-
dziane).Niebyłodlanichnicważniejszegonadmacierzyńskieobowiązki.Niezabie-
gałyomiłostki,awanse,życietowarzyskieczydominowaniewśrodowisku-skupiając
sięnaswoichtradycyjnychinaturalnychpowinnościach.Tradycyjnewartościrodzin-
neistotnedlatejspołecznościdecydowałyojakościrodzinyimiejscuwniejdziecka.
WostatnimtrzydziestoleciuXVIIIwiekuzaczęłasięwmentalnościzbiorowejswo-
istarewolucja.Wtedyobrazmatkiirodzinyjakotakiejzacząłsięradykalniezmieniać.
Procestennastąpiłtakgwałtownie,żeniewszyscyzanimnadążali,toteżwizerunek
rodzinybył-wpraktyce-różny.Upodstawzmianleżałyhasłaoświecenia-natura-
lizm,racjonalizmiutylitaryzmrzutującenaedukacjęiwychowanieupowszechniane
szczególnieporoku1760.Licznepublikacjezalecałymatkomosobistezajmowaniesię
swymidziećmi,wręcznnakazywały”imkarmieniepiersiąibyciedladzieciprzede
wszystkimmatką.Oilewdwóchminionychstuleciachfilozofowiekrytykowalinad-
miernączułośćniektórychmatek,toterazmiłośćmatkidodzieckastałasięczymś
najbardziejgodnymuwagi,pochwałyiuszanowania.Zdania:nBądźciedobrymimatka-
mi,abędziecieszczęśliweiszanowane.Stańciesięniezbędnymiwrodzinie,auzyska-
teniedocierałydowszystkichkobiet;dlaniektórychbowiemtzw.świętyspokój,jakim
———
————
——
35S.Kot:Historiawychowania…,s.229-238;S.Litak:Historiawychowania…,s.153-156.
36Ph.Ariés,Historiadzieciństwa…,s.9.
37E.Badinter:Historiamiłościmacierzyńskiejł,s.94.
38Tamże,s.95.
39Tamże,s.106.
