Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Trzykrotniebudowanowśredniowieczupaństwopolskie.Pierwszestworzyli
przodkowieMieszkaIionsam,drugieodbudowalipokryzysielattrzydziestych
XIw.KazimierzOdnowicieliBolesławSzczodry,trzeciepowstałonaprzełomie
XIIIiXIVw.poponadstuletnimokresiezanikupolitycznejjedności.Odpo-
czątkówXIVw.istniejejużnieprzerwanaciągłośćstrukturpaństwowychpo
tragicznyfinałuschyłkuXVIIIw.PowstaniezjednoczonegoKrólestwa,które
przetrwałopółtysiąclecia,tojednoznajważniejszychzjawiskwdziejachPol-
ski.Jesttozarazemokresniezwyklebarwny,bogatywdramatycznewydarze-
niaorazstosunkowodobrzeoświetlonyźródłami.Nicteżdziwnego,żeepoka
zjednoczeniacieszysięoddawnaniesłabnącymzainteresowaniemhistoriografii.
Przeważałwniejpoczątkowonurtbadańustrojowych,dążącychdouchwy-
ceniaprawnejistotyzjednoczeniapaństwowego.Spieranosięgłównieozasięg
icharakterwskrzeszonejprzezPrzemysłaII,WacławówczeskichiWładysława
Łokietkawładzykrólewskiej.Największymosiągnięciemtegoetapubyłotrzy-
tomowedziełoO.Balzera(1919-1920).Zamarcietegonurtuwynikałonietyle
zwyczerpaniaargumentówwdyskusji,ilezeświadomościniemożnościprze-
noszenianaśredniowieczeostrościwspółczesnychpojęćprawno-ustrojowych,
aprzedewszystkimchybazposzerzeniazainteresowańhistoryków.Zwłaszcza
wlatachpowojennychuwagęskupiaćzaczęłyspołeczneuwarunkowaniazjed-
noczenia.DlakolejnegoetapubadańreprezentatywnabyłaksiążkaJ.Baszkiewi-
cza(1954).Ustalićsięonstarał,któreklasyspołeczneopowiadałysięza,które
przeciwzjednoczeniu-idlaczego.Postawata,wysokoocenianawmomencie
publikacjipracyBaszkiewicza,doczekałasięzdecydowanejkrytykiJ.Bienia-
ka(1969).Stwierdzałonpowszechnośćdążeńzjednoczeniowychwcałympol-
skim„narodziepolitycznym”przełomuXIIIiXIVw,zaśliniępodziałuwwal-
11