Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
16
Wprowadzenie
zachodniąnie-historiꔜwiataislamuwporządeknaszegopojmowania
historii.
Inaczejjestwniniejszejksiążce.Maonaopowiedziećokulturze
arabskiejodśrodka,wsposóbrozumiejący,alerównocześniewsposób
chronologicznyidiachroniczny–azatemdrogąowejwłaśnienie-historii.
Wielebowiemelementówkulturyarabskiejmacharakterstały–ichopis
dlapewnegookresuhistorycznegotojednocześniewznacznymstopniu
opiswspółczesności,przynajmniejjakopodstawadorekonstrukcjidróg
myśleniaspołeczeństwaarabskiego.Stądwrozmaitychczęściachpracy
znajdąsięodniesieniadowspółczesności,nawetwrozdziałachoprzedmu-
zułmańskiejkulturzestaroarabskiej.Wiążesiętobezsporniezarabskimpoj-
mowaniemczasu,którewpewiensposóbzaważyłonasposobiepisaniani-
niejszejksiążki.Wkońcuztekstamitejkulturymamdoczynienianiezmien-
nieodponaddwudziestulat.Sądzęprzytym(choćmożesięmylę),żeudaje
misięwyważyćpunktwidzeniaeuropejskiiarabsko-muzułmański
wtworzeniumetodyopisutejzadziwiającejmozaikikulturowej.
Niezwykleistotnejestspecyficznespojrzenienahistorię,jakiezadzi-
wićmusikażdego,ktoporazpierwszystykasięzarabskąhistoriografią
okresuklasycznego:wydarzeniaopowiadanesąrównoleglewrozmaityspo-
sób,akronikarzniestarasięznaleźćodpowiedzinapytanie:jaktonapraw-
dębyło?Będzieotymmowaszerzejwtejksiążce.Wskazującnaciągłość
takiegodwutorowegopostrzeganiahistorii,zastosowanąwpowieściach
współczesnegopisarzaAbdar-RahmanaMunifa,SusanneEnderwitzkon-
kluduje,żewynikazniegoprzekonanie,iż„historiąniemożnazarządzać
zgóry,możnająjedyniezestawiaćniczympatchwork.Jednocześniehistoria
musibyćzestawionaniczympatchwork,abymogłazachowaćswojąrolępo-
legającąnagruntowaniutożsamości.Konieckońcówposzczególnepatchwor-
kizestawianeoboksiebiesąpodobne,choćniemadwóchidentycznych”
3
.
Niecopodobnedotegotokumyśleniabędzierównieżmojepodejściedo
kulturyarabskiej.Wwieluprzypadkachtakżepoprzestanęnarozmaitych
przekazach,nieprzesądzając,któryznichjest„prawdziwszy”.Chodzimi
bowiemodziejekultury,azatemprzedewszystkimdziejeświadomościspo-
łecznej,dużoważniejszejwmoimprzekonaniuniżsuchedanefaktograficz-
ne,definicjeczydaty,nieonebowiemdecydująotym,kimjesteśmy,leczto,
jaktowszystkointerpretujemyiczymtezjawiskasądlanas,aniedlaświa-
towejhistoriografii.Wtymaspekciebardzobliskiemisąmetodyinterpreta-
cyjneCliffordaGeertza,unikamzaśpodejściastrukturalistycznego.
Sądzę,żeuwagipowyższeotylesąistotne,że,podejmująckontak-
tyzprzedstawicielamiobcejnamcywilizacjiczyteżnawetpoprostuana-
lizującjejwytwory,np.utworyliterackie,musimynajpierwposiąśćwwy-
