Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
NajstarszahistoriaipochodzenieArabów
33
oddawnauwagękoczownikówzPółwyspu.Pierwszaichfalapojawiłasię
wMezopotamiiiwEgipcieokoło3500rokup.n.e.,około2500rokup.n.e.
doSyriiprzybyliAmoryci,amiędzy1550a1200rokiemAramejczycy,któ-
rzyosiadliwokolicachDamaszku.Stądwywodząsięrównieżm.in.Akadyj-
czycyiŻydzi.
NiewielejestdowodównazainteresowanieMezopotamczyków
iEgipcjanArabią.Wiadomo,żeokoło3000latp.n.e.Egipcjaniewydobywa-
limiedźwokolicachpóźniejszejMedyny,zaśnapiskrólaasyryjskiegoSal-
manazaraz845rokup.n.e.mówionajeździenaterenyArabii.Beduini
określanibyliwnapisachasyryjskichAribi(zrozmaitymiwariantami),po-
dobneokreśleniastosowanowBibliiipiśmiennictwiestaroperskim(Araba-
ja).WschodniewybrzeżaPółwyspuzwiązanebyłycywilizacyjniezMe-
zopotamią.PrzezzachodniączęśćPółwyspuprzebiegałważnyszlakhandlo-
wy,zwany„szlakiemwonności”,któryzJemenuprowadziłprzezMekkę,
MedynęiTabukdoEgiptu.Głównymtowaremhandlowymbyłamirra,
kadzidłoiinnewonnościpochodzącewrzeczywistościzIndii.Nawscho-
dzie,naobszarzenazywanymdziśAl-Hasa,istniałacywilizacjastarożytnego
Dilmunu,którejcentrumznajdowałosięnasąsiedniejwyspieBahrajn.Zna-
nebyłonadbrzeżnemiastoGerrha,któreutrzymywałokontaktyhandlowe
zBabilonią,OmanemiIndiami.PomimotakiejaktywnościpustynnaAra-
bianieodgrywałajednakwiększejroliwpolityceówczesnegoświata.Nieco
inaczejbyłozewschodnimikrańcamiPółwyspu,szczególniezwysepkąBah-
rajn,którąnależynajwyraźniejidentyfikowaćzewspominanąniejedno-
krotnienamezopotamskichtabliczkachkrainąDilmun,któraobejmowała
oprócztejwyspytakżenależącąobecniedoKuwejtuAl-Fajlakę.
NajstarszawzmiankaoDilmunieznajdujesięwstarożytnymmicie
oGilgameszu,pochodzącymzIIItysiącleciap.n.e.TowłaśnienaBahrajnie
miałaznajdowaćsiękrainaszczęśliwości,doktórejudałsięocalałypopo-
topieGilgamesz.KulturaDilmunurozwijałasięszczególnienapoczątku
IItysiącleciap.n.e.ZaczasówdynastiizLarsywyspabyławażnympunktem
tranzytowymwhandlupomiędzyIndiamiiMiędzyrzeczem.StąddoSume-
rusprowadzanomiedź,lapis-lazuli,perły,kośćsłoniowąidaktyle,aDilmun
nazywanybyłprzezSumerów„świętąwyspą”.Ztegookresupochodząod-
kopaneprzezarcheologówmiasta(Barbar)orazgrobykopczykowate,zwa-
netumuli,którychliczbęokreślasięna100–200tysięcy.Wgrobachznale-
zionocharakterystycznąmiejscowączerwonącearmikęorazceramikęwy-
wodzącąsięzHarappywdolinieIndusu,cojestświadectwemszerokich
kontaktówhandlowychDilmunu.
OdnalezionewMezopotamiiinasamymBahrajnietabliczkiztek-
stamiklinowymiwskazują,żegłównymbóstwemDilmunubyłInzak(sumer.
