Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Językipismojapońskie
35
Najpierwpowstałsylabariuszkatakana(częściowakana)-byłytouproszczoneznaki,
wdośćkanciastejformiekaligracznej,któresłużyłymnichombuddyjskimdozapisu
odczytutekstuchińskiego.Drugisylabariusz,nazwanyźniejhiraganą(znakiwygła-
dzone),ołagodniejszych,opływowychznakach,powstałrównieżzman)yógany,aleszybki
zapispędzelkiemdoprowadziłdodalszegoupraszczaniatychznaków.Ztegosylabariusza
korzystałygłówniekobietyzarystokratycznychrodówwswejtwórczościliterackiejidlatego
nazywanogoteżstylemkobiecym(onnade).OdVIIIwiekusylabariuszezaczęływypierać
man)yóganęinp.wielkiedziełoliterackiezpoczątkuXIwieku,Genjimonogatari(Opowieść
oksięciuGenjim),autorkaMurasakiShikibu(około973-około1014)napisałaprawie
wcałościprzyużyciuhiragany.
MniejwięcejwtymsamymczasieopracowanoDtabelępięćdziesięciuzgłosek”,
awłaściwie47(42sylabyotwartei5samogłosek),doktórychwXIXwiekudodanojeszcze
jedną-zgłoskotwórczeDn”.KanbunfunkcjonowałwocjalnympiśmiennictwiewJaponii
doXXwieku,alerównoleglerozwijałosiępiśmiennictworodzime(wabun),stopniowo,od
XIwieku,ujednolicanoformygrafówiupraszczanoje,zniektórychcałkowicierezygno-
wano.W1900rokuustalonostałyzestawgrafówwchodzącychwskładobusylabariuszy
ikażdemuz48fonemówprzypisanojedengraf.Podrugiejwojnieświatowej,dlauprosz-
czenianaukiznakówipodniesieniapoziomuedukacji,stworzonoocjalnąlistęznaków
obowiązkowych,niezbędnychdoswobodnegoczytaniaipisania.Modykowanojąwielo-
krotnieiw2010rokuogłoszono,żewocjalnymzestawieDznakówcodziennegoużytku”
(jóyókanji)znajdujesię2136ideogramów.Obecnieideogramysłużądozapisurzeczowni-
ków,zaimkówosobowych,liczebników,tematówczasownikówiprzymiotników.Hiraganę
stosujesiędozapisukońcówekeksyjnych,czasownikówposiłkowych,partykuł,atakże
wyrazów,którychzapiskanjiwyszedłzużycialubjestrzadziejstosowany.Katakanasłuży
dozapisuwyrazówobcych(gairaigo),alenie-sinojapońskich,doonomatopei,aczasami
zastępujerzadszenazwy,np.ptakówizwierząt.