Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziejeobiektówsportowychwEuropie
37
wanedlakobietiniewolników,najniższyzdobrąwidocznościąareny-przewi-
dzianodladostojnikówpaństwowych.Koloseumbudowanoprzez12latzaledwie
(70ne-82ne),otwarcieigrzysktrwało100dni,występowałodlajegouświetnie-
nia3000gladiatorówi5000egzotycznychzwierzątprzywiezionychstatkami
zAfrykiPółnocnej.WKoloseumbyłyszatnie,bufety,natryski-dostępnedla
widownizgaleriiokalającychtrybuny.Publicznetoaletybyłyzbudowaneprzy
amfiteatrze,dostępneodstronyulicy.
Dlaochronywidzówprzedsłońcemlubdeszczemrozpinanopłócienny
dachzpłótnażaglowegovelarium,mocowanylinamidodrewnianychmasztów
umieszczonychwkoronieamfiteatru.Drużynaspecjalnietrenowanychmarynarzy
zRawennypotrafiładachnasKoloseummontowaćidemontowaćwciągunieca-
łejdoby.Biletynaspektakle,wczasiektórychwidowniabyłazadaszona-były
znaczniedroższeodzwykłych(zachowałysiętakiekamienneogłoszenianatemat
różnegokomfortuspektakliwPompejach).
Głębokiefundamentyamfiteatru(nablisko10metrów),pozwoliłynapo-
mieszczenietamsiecikorytarzy,magazynów,saldlagladiatorów,klatekdlazwie-
rząt.Specjalnysystempodnośnikówi4wind’umożliwiałkomunikacjęmiędzy
podziemiem,apoziomemareny.PodziemnytunelłączyłpiwniceKoloseumze
SzkołąGladiatorówprzysąsiedniejulicy.
OstatniewidowiskomiałomiejscewKoloseumwVIwiekuzaczasówCe-
sarzaTeodoryka.Przezkolejne1200latopuszczonymonumentalnygmachKo-
loseumsłużyłjako4składmateriałówbudowlanych’,rozbieranyzmarmurowych
płyt,ozdóbicegieł,pozyskiwanychdlabudowypobliskichrzymskichdomów.
DopierowwiekuXVIIIKoloseum,uznaneprzezPapieżaGrzegorzaVzamiej-
scemęczeństwaChrześcijan,zostałootoczoneopiekąiobronioneprzeddalszą
dewastacją[Honour2011].PozaKoloseumdonajbardziejznanychamfiteatrów
rzymskichnależąwWeronie,Pompejach,Arles,Nimes,Orange,Puli,Tarragonie,
KartaginieorazElDjemwTunezji(tenostatnijestdobrzezachowany,byłdrugim
wielkościąporzymskimKoloseum).
WKoloseum(iwinnychrzymskichteatrach)odbywałysięrozmaitewido-
wiska,najwyżejcenionebyływalkiludzizludźmi(gladiatorów),ludzizezwie-
rzętami(takżewformieinscenizowanychpolowań),zwierzątzezwierzętami.
Walkizudziałemzwierzątnosiłynazwębestiarium,wzawodnicywystępujący
wtychwidowiskach-bestiarii.Łucznicysagittariiwalczylizezwierzętamina
odległość,aessedarii-zrydwanów.Imitacjępolowańwformiewidowiska,nazy-
wanovenationeskinegia.Szczególnieokrutnewidowiskaodbywałysięzudzia-
łemtrinqui,skazańcówwpuszczanychnaarenębezbroni,jakożyweofiarydla
dzikichzwierząt[Lipoński2012,Ordyłowskki1997,Słapek2010].
Wtychamfiteatrachrzymskich,wktórychbyłwodoszczelnystroparenywy-
budowanywformiebasenu(stosowanoizolacjebitumiczne,którymnasączano
