Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
AnnaPawlikowska-Piechotka,MaciejPiechotka
płachtyjuty)-organizowanostylizowanebitwymorskienaumachium,uży-
wającpłaskodennychokrętów.Naumachie,jakpodkreślaSłapek[Słapek2010]
byłyformąwalkgladiatorówmundusgladiatorium,byłytokrwawewidowiska,
wktórychginęliludzie.Wczasachrzymskichnaumachie(czyliwojnymorskie)
inscenizowanonasztucznychwodach(NaumachiaVaticana)lubnaturalnychje-
ziorachczymorskichzatokach.Historycysązdania,żejednymzpierwszychpo-
mysłodawcówtakiegospektaklubyłJuliuszCezarinajegorozkazporazpierw-
szynaumachięzorganizowanow46lub43rokupne(brakjednoznacznejdaty
wźródłach).Spektaklmiałmiejscenasztucznymbasenieowymiarach500mx
500m,wykopanymnaPoluMarsowymwRzymie.Brałownimudziałkilkatysię-
cyżeglarzyigladiatorów,załógkilkudziesięciupłaskodennychokrętów.Kolejna
naumachiawymagałaudziału19000żeglarzyigladiatorów,zostałazorganizo-
wanaprzezKlaudiuszanawodachJezioraFucyńskiegowroku52ne.(znanajest
zopisuTacyta).Neronwroku58nezorganizowałnaumachięwamfiteatrzeSta-
tiliuszaTaurusa.Jednymzamfiteatrów,wktórychbyłomożliweorganizowanie
rekonstrukcjihistorycznychbitewmorskichbyłorzymskieKoloseum(wodędo
basenuciągniętoiodprowadzanodoTybru).Inicjatoremtakiegowykorzystania
amfiteatruFlawiuszówbyłDomicjan,najegorozkazwroku89neodbyłasiętam
naumachia.PonieważskomplikowaneurządzeniailabiryntypodziemiaKolos-
seummusiałybyćzasypywane,blokowanekamieniami-apotemprzywracane
dopierwotnegostanu,byłatonajprawdopodobniejjednorazowainicjatywa.10Jak
podkreślaSłapek,historycybadającyamfiteatrynaterenachrzymskichprowin-
cjimająwątpliwościczyteobiektybyłydlanaumachiiwykorzystywane[Słapek
2010].PrawdopodobniedotakiegozadaniabyłyprzygotowaneamfiteatrywKa-
pua,Nimes,Gades,Merida,nacowskazująwiększeniżzazwyczajdrenyiodpro-
wadzeniasystemukanalizacjispodareny.
WrazzupadkiemCesarstwaRzymskiegozamykanoamfiteatry,okrutne
ikrwawewalkigladiatorówzostałyzaniechanie,krytykowanezacierpieniawy-
woływanedlarozrywkitłumu.Ostatniekrwawewidowiskamiałymiejscewwie-
kuVII,potemzostałyoficjalniezakazane.Doczasównamwspółczesnychprze-
trwały32amfiteatrynaterenachniegdysiejszychprowincjirzymskich[Honour
2011,Pevsner1999,Słapek2010].
Hipodromy,obiektysłużącegłówniedowyścigówrydwanóworazinsce-
nizacjipolowań,osiągałymonumentalnerozmiary,częstonazywanebyłyprzez
Rzymian4cyrkiem’.Wzorowanenahipodromachznanychzarchitekturygreckiej,
10
Prof.WojciechZabłockiwczasiewykładuwygłoszonegowMuzeumSportuiTurystykiwWar-
szawiewdniu24października2016roku,wysunąłinteresującąteorięourządzeniubitewmorskich
wKolosseumtylkoprzedwybudowaniemiurządzeniempomieszczeńwpodziemnychkondygna-
cjachpodarenąamfiteatru.
