Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziejeobiektówsportowychwEuropie
39
miałykształtwydłużonegoprostokąta,zjednymzkońcówzaokrąglonych,zmu-
remspinaoddzielającymposypanepiaskiemtorydromos.
RzymskiCircusMaximus(CyrkWielki),wzniesionymiędzywzgórza-
miAwentynemiPalatynem,zostałufundowanyprzezJuliuszaCezarawIwne
(wmiejscuhipodromuTarkwinuszaStaregozVIwpne),aukończonyprzezAu-
gusta,udoskonalanyprzezkolejnychwładców:Klaudiusza,Nerona,Tytusaoraz
Trajana.Miałmonumentalnewymiary610metrówdługościi190metrówszero-
kości,któreosiągnąłporozbudowiezaczasówTrajanawIIwne.Natrybunach
było250000miejscsiedzącychikolejnychblisko200000miejscstojących,Sła-
pekpodajenawetpojemnośćwidowni-500000[Słapek2010].Wtensposóbna
uroczystościachpaństwowych,zktórymizawodysportowezazwyczajsięłączyły,
mógłbyćobecnyprzedstawicielkażdejrzymskiejrodziny(RzymwIIwiekune
liczyłokoło2000000mieszkańców,czylibliskopółmilionagospodarstwdomo-
wych).Dlawładcówisenatorówwzniesionotrybunęzlożącesarskąpołączoną
podziemnymkorytarzembezpośredniozpałacemnaPalatynie.Podtrybunami
widowniumieszczonowiniarnie,bufety,sklepikiorazkioskibukmacherówprzyj-
mującychzakłady.WpobliżuCircusMaximusznajdowałosiękilkapublicznych
toalet(kamiennelatrynyspłukiwanebieżącąwodą)orazstajnie(początkowo
drewniane,aodIIwiekunemurowane).OstaniewidowiskosportowewCircus
MaximusmiałomiejscewVIwiekune.Obecnieniemajużwidocznychśladów
hipodromu,pozaresztkamifundamentutrybunycesarskiejiolbrzymimpłaskim
terenemporośniętymtrawą.Nicnieprzypominawspółczesnymturystomdawnej
jegoświetności.Wysokina32metryobeliskegipskiTotmesaIVprzywieziony
zeświątyniAmonawKarnakunarozkazKonstancjuszaIIwIVwne,którynie-
gdyśwyznaczałlinięspinyhipodromu-stoiobecnienaPiazzaSanGiovannina
Lateranie.
WiększerozmiarytorówmiałhipodromwOlimpii-około780m,alewi-
downiabyłaokilkakrotniemniejszejpojemności[Fletcher2002,Pevsner1997,
Słapek2010].
ZbudowanewRzymieinnehipodromy:CyrkMaksencjusza,CyrkNerona,
CyrkFlaminusza-byłyjużznaczniemniejokazałe,choćbardzowytworneista-
ranniewzniesione,zwysokiejjakościmateriałów(widowniezmarmuru,posągi,
ozdobyzrzeźb,dekoracjepłaskorzeźb).DziękiprzemyślanejlokalizacjinaPolu
MarsowymCampusMartius,konsekwentnieuzupełniałyinnegmachypubliczne
znajdującesięwtejrzymskiej4dzielnicyrozrywki’.Byłytamliczneteatry(Marce-
lusa,Balbusa,Odeon),amfiteatry,stadion(nawzórgreckizjednymkońcemzaokrą-
glonym),wielkietermyAgrypyiNerona,niezliczonerestauracje,winiarnieoraz
parkimiejskie.Byłtobogatyprogramprzestrzenno-użytkowyzajmującejponad
25hapołożonegobardzoatrakcyjniekrajobrazowo-wzakoluTybru.Odbywały
siętamwczasachantycznegoRzymuimprezymasowe,zudziałemmieszkańców