Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarcinPańków
18
Błyskotliwypamfletnainstytucjonalnymarksizm(Filozofniepopularny)
ikonsekwentnepoparciedlaautoraPourMarxwjegotezieowzględnej
autonomiipraktykiteoretycznejorazdlaHeglazjegoideą„pracypojęcia”
pokazująwyraźnie,żeSiemekposzukiwałwowymczasieprzedewszystkim
aktualnejteoriimarksizmu.Igotówbyłsięgaćnawetdospuściznyfran-
cuskiejepistemologiiiuczniówFreuda,jeślitoułatwiałomuprzedstawienie
„poziomuepistemologicznego”jakoumiejętnościznajdowaniarozwiązań
wstrukturachformwiedzy,wichsymptomachikryptoproblemach32.Są
tostrategicznezagadnieniaontologiihistoryczności–problematyki
strukturyigenezy,czasowościiurzeczowienia.Siemeksięgałwtymceluza
GoldmannemdoLukácsa,czytającgonawetwrazzGoldmannem„przez”
Heideggera33.
Iwreszcie,trzeciacechadystynktywnawczesnejmyśliSiemkapolega
poprostunatym,żepojęciesensumawjegodyskursieznaczenieteore-
tyczneosprecyzowanejfunkcji–wprzeciwieństwiedopojęciaracjonal-
ności,którezastąpijewlatachdziewięćdziesiątychiktóreodpoczątku
byłoprzecieżprzedewszystkimproblemem,aniekategorią.„Sens”dzieli
z„racjonalnością”wyraźneodniesienienegatywne(donon-sensujakotego,
coalogiczne),alewprzeciwieństwiedoracjonalnościczynitowsposób,
bytakrzec,pozbawionynaddatkunormatywnego.Pozwalałotowówczas
Siemkowipostrzegaćmoralność,sztukęimitjakorównorzędnei„szcze-
gólnekonfiguracjeproblemupoznania”,abadanianadautonomiąsensu
estetycznegoskłoniłygojużwcześniedoistotnychwnioskówdotyczących
nowoczesnegopojęciawolności.Drogarozwojowaklasycznegoidealizmu
swojejtezyoautonomiipraktykiteoretycznejwobecinnychpraktykideologicznychwra-
machswej„samokrytyki”.
32„»Czytaćsens«–todlaanalizyzawszeznaczyprzedzieraćsiępozatenkrągwłaśnie,
awięcrozbijaćzamkniętąnoosferętreściświadomychiodsłaniaćjej»tamtąstronę«;
ujawniaćNieświadome–prerefleksyjną,prawdziwiebytowąpodstawęwszelkiej
świadomości,obszarbezwzględnejalogicznościikontyngencji,nieprzekraczalnągranicę
wszelkiegodyskursu,ontologicznybastionnieprzejrzystościabsolutnej.Freudwskazał
więchermeneutycenowądrogę:kuźródłomznaczeń,kurozumieniurozumienia”,
M.J.Siemek,Marksizmatradycjahermeneutyczna,wniniejszymtomie,s.108.
33Por.tenże,Goldmanniepistemologiasensotwórczejintersubiektywności,w:tegoż,
Wolność,rozum…,s.252–277.
